ΟΙ ΦΥΛΕΣ ΤΩΝ ΑΤΜΙΣΤΩΝ
(μια χιουμοριστικη – αλλα όχι μονο – περιηγηση στους ανθρωποτυπους του ατμιστικου χωρου)
Ο ΧΟΜΠΙΣΤΑΣ
Υπαρχει που λετε ενας τυπος ανθρωπου που θελει να νοιωθει ξεχωριστος - σε καποιες λιγες περιπτωσεις μπορει και να ειναι κιολας. Αυτος ξερετε, δεν γινεται να οδηγει ΚΙΑ ας πουμε, ισως ομως να οδηγει «φταγμενη» Ford Mustang του 68 , ισως παλι BMW τελευταιας εσοδειας - κατι παντως που δηλωνει μετ’ επιτασεως ότι εδώ εχουμε κατι σημαντικο. Αποκλειεται επισης να τον δεις ντυμενο απο τα Marks & Spencer που χρησιμοποιει η "πλεμπα", ισως σε ραφτη / sumisura - η ισως σε καποιο εκκεντρικο οικο που οι περισσοτεροι αγνοουν – αυτό, μαλιστα. Αν εχει μηχανακι, ειναι σιγουρα "πειραγμενο" - σιγα τωρα τη Yamaha που θα μας πει πως πρεπει να οδηγουμε. Oσον δε αφορα το ατμισμα , ασχολειται ΜΟΝΟΝ με ιδιοκατασκευες - μιας και οτιδηποτε εργοστασιακο του πεφτει "συμβιβασμενο", εμπορικο και ως εκ τουτου "φτηνιαρικο". Το οικονομικο συνηθως δεν ειναι θεμα , μπορει να εχει λεφτα - μπορει και να μην εχει. Σιγουρα ομως κανει μια προσπαθεια να ξεφυγει απο την μαζα , να νοιωσει ξεχωριστος κατω απο τον ηλιο ρε παιδι μου ! Μπορει και να το δικαιουται κιολας, δεν ξερω.
Το κοινωνικο συστημα όμως που σημερα περιγραφουμε ως «καπιταλισμο» επικρατησε επι του «αναγεννησιακου προτυπου» της σφαιρικης γνωσης όταν καταννοησε ότι η συλλογικη γνωση εχει διευρυνθει τοσο πολύ που μας υποχρεωνει ως κοινωνιες σε κατακερματισμο , καθετοποιηση και εξειδικευση. Ο Καρολος Μαρξ το περιεγραψε ολο αυτό ως «αλλοτριωση» - την αποξενωση δηλαδη του ανθρωπου από το προιον της εργασιας του. Ως εκ τουτου , τιμη και δοξα πρεπει στους «μαστορους» που προσπαθουν να κρατησουν ζωντανη τη φλογα μιας ισως πιο «πραγματικης» ζωης – όμως δεν παυουν να’ ναι νοσταλγοι μιας κοινωνικης δομης που πλεον δεν υφισταται. Ας είναι : τουλαχιστον αυτοι απολαμβανουν το «βιτσιο» τους και στο τελος – τελος δεν πειραζουν κανεναν . Αρκει μονον να μην σηκωνουν το φρυδι θεωρωντας ότι είναι κατι σαν «ελιτ» , γιατι εδώ μπαινουμε σε χωραφια πιο συγγενη με την ψυχαναλυση. Και αυτό , σιγουρα δεν το θελουμε …
Ο ΤΑΠΕΙΝΟΣ ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ
Υπαρχει και ενας αλλος τυπος ανθρωπου , πιο συγκαταβατικος. Καποιοι μπορει να τον αποκαλουν κατα καιρους "κυρ- Παντελη", ετσι εχω ακουσει. Καποιοι αλλοι διατεινονται οτι εκπροσωπει την περιβοητη "μεσοτητα" του Αριστοτελη - ισως ομως να ιδεολογικοποιουν την κακομοιρια του. Το σιγουρο ειναι οτι ντυνεται σε καποια μαζικη εμπορικη αλυσιδα (καποιες φορες και κομψα) , οδηγει καθ’εξιν value for money αυτοκινητο (και συνηθως του αρκει, δεν χρειαζεται Lamborgini για να βιωσει την εμπειρια...) και αν ατμιζει, πιθανοτατα το κανει με την τιμια vaporesso (μπορει ομως και να στριβει συρματακια για λογους οικονομιας , γινεται.) Συνηθως επισης , ειναι καχυποπτος με τις μεσσιανικες ιδεολογιες – ξερετε τωρα, αυτες που ισχυριζονται οτι γνωριζουν πριν απο αυτον (αλλα παντα εξ ονοματος του) πως ακριβως θα κανουν καλυτερη την ανθρωποτητα. Και σιγουρα δεν ειναι ο τυπος που πειραζει τα καρμπυρατερ. Ουτε θα "σκαλισει" πολυ την Fender Stratocaster που αγορασε μετα κοπων και βασανων, μονο «τοσο-οσο». Δεν τα ξερει και όλα...
Ο ΞΕΡΟΛΑΣ
Τον ξερουμε ολοι καλα ! Είναι ο τυπος που περιδιαβαινει στα φορουμ κάθε ειδους και επιτιθεται με θρησκευτικο ζηλο σε ότι κινειται και που εχει την ατυχια να ΜΗΝ συμφωνει με τις αποψεις του.
Χωράει παντού και εμφανίζεται οπουδήποτε. Έχει μια ερώτηση για κάθε απάντηση, ένα πρόβλημα για κάθε λύση, μια ένσταση για κάθε απόφαση, ένα plan B για κάθε δέσμευση.
Είναι ο αγνοών που ειρωνεύεται εκείνον που επιχειρηματολογεί. Είναι ο υπονομευτής κάθε πρωτοβουλίας, ακόμα και του εαυτού του και μπλοκαρει κάθε συζητηση με ψευτο-άλλοθι υπερανάλυσης. Είναι ένα δηλητήριο που ποζάρει για φάρμακο. Όποιος βρίσκεται δίπλα του, ζει μέσα σε ένα βάλτο που ρουφάει τα πάντα για να μην αλλάξει ποτέ τίποτα.
Δεν είναι έξυπνος: κάθε βλάκας μπορεί να ρωτήσει ένα παραπάνω από ότι μπορεί να απαντήσει και ο πιο σοφός. Απλως εκατσε σε ένα χαμηλό κλαδί και δεν θελει να βλέπει άλλους να σκαρφαλώνουνε πιο πάνω. Θελει να επιβιώνει μεσα στην φτώχεια του, γι αυτό περνιέται για αντιρρησίας. Εντυπωσιάζει μόνο άλλους χειρότερους από αυτον που δεν μάθανε ακόμα πως η δειλία κρύβεται κάτω από στρώσεις επιτηδευμένου ορθολογισμού. Αν είναι υπάλληλος ο Θεός να φυλάει τους προϊσταμένους του. Αν είναι προϊστάμενος, οι υφιστάμενοί του δικαιούνται βαρέα και ανθυγιεινά. Αν είναι αφεντικό, σε λίγο καιρό θα βρίσκεται στην ουρά του ΟΑΕΔ. Ας υπογραμμισουμε συνεπως το εξης :
Η παγίδα του κορόιδου (κατα το "η παγιδα του Θουκιδιδη") εγκειται στο ότι επικεντρώνεται κανεις σε αυτά που ο ίδιος ξέρει και σε αυτά που οι άλλοι δεν ξέρουν, αντί για το ανάποδο. Η απαντηση σε αυτους τους τυπους είναι μονο μια: "bring your data or shut the fuck up !"
O KATANAΛΩΤΗΣ
Αυτος λοιπον εχει κανει το σπιτι του ατμομαγαζο. Και αυτό, παρ ολο που ξεκινησε από μια κατά βασιν υγιη ιδεα, την καβαντζα.
"Καβαντζα" ειναι η μαγικη λεξη για τον ατμιστη – αλλωστε το μονο πραγμα που φοβαται ο ατμιστης , ειναι να μην ξεμεινει: Δυο μοντακια (το ενα μπορει να χαλασει !) , δυο ατμοποιητες (ο ενας μπορει να σπασει!) , στοκ απο αντιστασεις (οποιαδηποτε στιγμη μπορει να καουν), αποθεμα υγρων (οποιαδηποτε στιγμη μπορει να τελειωσουν) ειναι συνηθης πρακτικη - συνηθης εμμονη αν προτιματε - για τον κάθε ατμιστη. Κανεις δεν εχασε με το να ειναι προνοητικος ! Τωρα , πως ολο αυτό κατεληξε στο να εχουμε μερικοι πενηντα μοντ , τριαντα ατμοποιητες, υγρα μεχρι να σβησει ο ηλιος και αντιστασεις αρκετες και για τα εγγονια μας μετα τον τριτο παγκοσμιο πολεμο και την πυρηνικη καταστροφη, πειτε μου και σεις γιατι εγω δεν ξερω .
(Υποθεση εργασιας : Ζούμε σε μια εποχή της ανθρώπινης ιστορίας χωρίς προηγούμενο. Έχουμε λυμένες όλες τις βασικές ανάγκες για την επιβίωσή μας, και ακόμη περισσότερες, σε τέτοιο βαθμό που σχεδόν κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα έχει γίνει κάτι σαν ναρκωτικό, έχει γίνει δηλαδή πιο ενισχυτική, πιο άφθονη, πιο ισχυρή, πιο πρωτότυπη, και πιο προσιτή. Το αποτέλεσμα είναι ότι έχουμε γίνει όλοι πολύ πιο ευάλωτοι στους εθισμούς, αλλά έχουμε επίσης γίνει όλοι και πολύ λιγότερο ευτυχισμένοι. Η ιδέα είναι ότι η συνεχής διέγερση που λαμβάνουμε από ιδιαίτερα ενισχυτικά ναρκωτικά και συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών ναρκωτικών, τα οποία προκαλούν τον εγκέφαλό μας να αντιδράσει με συγκεκριμένο τρόπο, ουσιαστικά μας κάνει πιο καταθλιπτικούς, πιο αγχωμένους, πιο αυτοκτονικούς, πιο απρόσεκτους, πιο ανίκανους να κοιμηθούμε και προσθέστε ό,τι άλλο θέλετε. Στην ουσία βιώνουμε μια αναντιστοιχία μεταξύ της πρωτόγονης κατασκευής μας και του σύγχρονου οικοσυστήματος που έχουμε δημιουργήσει, το οποίο τώρα μας δυσκολεύει να λειτουργούμε.
H ντοπαμίνη είναι μια χημική ουσία που παράγεται στον εγκέφαλό μας. Είναι ένας νευροδιαβιβαστής με θεμελιώδη σημασία για την εμπειρία της ευχαρίστησης, της ανταμοιβής και των κινήτρων. Είναι πιθανώς ακόμη πιο σημαντική για τα κίνητρα απ’ ό,τι για την ίδια την ευχαρίστηση. Η ντοπαμίνη εμπλέκεται σε όλες αυτές τις διαδικασίες και είναι αυτή που μας κάνει να προσεγγίζουμε αντανακλαστικά, χωρίς συνειδητή σκέψη, την ευχαρίστηση και να αποφεύγουμε τον πόνο. Η ντοπαμίνη μάς βοηθούσε πολύ στην προσαρμογή μας σε έναν κόσμο διαρκών κινδύνων, αλλά δεν μας βοηθά καθόλου στον σημερινό κόσμο της υπεραφθονίας.
Κατά βάση, είμαστε έτσι κατασκευασμένοι ώστε να δουλεύουμε σκληρά προκειμένου να βρίσκουμε μια ανταμοιβή και στη συνέχεια να παίρνουμε λίγη ντοπαμίνη ως μια μέτρια ανταμοιβή, η οποία, αν μη τι άλλο, απλώς θα επαναφέρει την ισορροπία ευχαρίστησης-πόνου στη θέση της. Αντί γι’ αυτό όμως, έχουμε μια άνευ προηγουμένου πρόσβαση σε μια σχεδόν άπειρη ποσότητα πανίσχυρων ανταμοιβών, οι οποίες μας φέρνουν τεράστια κύματα ντοπαμίνης. Για να το διαχειριστεί αυτό ο εγκέφαλός μας, ρυθμίζει προς τα κάτω τη μετάδοση της ντοπαμίνης, μειώνοντας την παραγωγή ντοπαμίνης και ακυρώνοντας τους μετασυναπτικούς υποδοχείς ντοπαμίνης. Δεν τη ρίχνει καν στα βασικά επίπεδα, αλλά κάτω από αυτά, σε μια κατάσταση όπου έχουμε έλλειψη ντοπαμίνης. Με την επαναλαμβανόμενη έκθεση μέσα στον χρόνο, κολλάμε κατά κάποιον τρόπο σ’ αυτή την ελλειμματική κατάσταση ντοπαμίνης και κυκλοφορούμε με την ισορροπία ευχαρίστησης-πόνου στραμμένη προς την πλευρά του πόνου. Τώρα, πρέπει να χρησιμοποιούμε φάρμακα όχι για να «φτιαχτούμε» και να νιώσουμε ευχαρίστηση, αλλά για να βρούμε την ισορροπία και να νιώσουμε φυσιολογικά. Και όταν δεν κάνουμε χρήση, βιώνουμε όλα τα κλασικά συμπτώματα που έχει η στέρηση από κάθε εθιστική ουσία, όπως είναι το άγχος, η ευερεθιστότητα, η αϋπνία, η κατάθλιψη και η λαχτάρα. Και νομίζω ότι αυτό εξηγεί γιατί τα ποσοστά άγχους, κατάθλιψης, αυτοκτονιών, χρόνιου πόνου αυξάνονται σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στα πλούσια έθνη - σήμερα συνταγογραφούμε περισσότερα αντικαταθλιπτικά, περισσότερα υπνωτικά, περισσότερους σταθεροποιητές της διάθεσης και περισσότερα φάρμακα για την προσοχή από ποτέ άλλοτε. Και όμως, οι άνθρωποι είναι όλο και πιο αφηρημένοι, όλο και πιο καταθλιπτικοί, όλο και πιο ανήσυχοι. Οπότε κατά κάποιον τρόπο μάς λείπει κάτι θεμελιώδες σχετικά με το τι πρέπει να κάνουμε για τα αυξανόμενα ποσοστά δυστυχίας που βιώνουμε.
Αυτα υποστηρίζει η Άννα Λέμπκε, καθηγήτρια ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και επικεφαλής της Κλινικής για τη Θεραπεία των Εθισμών του ίδιου πανεπιστημίου. Iσως λοιπον σε όλα αυτά , να κρυβεται μια ερμηνεια για την βουλιμικη καταναλωτικη μας συμπεριφορα).
ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΕΠΙΛΟΓΟ
Υπηρχε τελος καποτε και ενας περιεργος τυπος καπου στην Κινα , τον ελεγαν Μαο Τσε Τουνγκ. Αυτος λοιπον, αποφασισε καποια στιγμη οτι κατεχει τον τροπο για να βαλει την χωρα του στον ισιο δρομο , ετσι ξεκινησε κατι που το ελεγε "πολιτιστικη επανασταση" - εν ταξει, μην τρελαινεστε κιολας, απλως καθαρισε καμμια δεκαπενταρια εκατομμυρια Κινεζους μεσα σε δυο χρονια μηπως και επιβαλει την αποψαρα του. Δεν την επεβαλε. Ομως μας κληροδοτησε ενα καλο: Ειχε πει σε ανυποπτο χρονο: "αφηστε ολα τα λουλουδια να ανθισουν" - ασχετα βεβαια με το γεγονος οτι ο ιδιος εκανε εν τελει μια ΠΟΛΥ προσεκτικη διαλογη.
Λεω αυτό το τελευταιο να το τηρησουμε ως εχει. Ναι ;