Τις τελευταίες 4 ημέρες έχω ανταλλάξει τόσα γραπτά μηνύματα όσα δεν έχω ανταλλάξει από την ημέρα που εφευρέθηκαν τα κινητά τηλέφωνα και τα τσατ στο internet.
Με τον ίδιο τον κ. Φαρσαλινό αλλά και άλλους επιστήμονες και καθηγητές του Πανεπιστημίου.
Με απλούς ατμιστές που ανησυχούν αλλά και επαγγελματίες που απορούν.
Με υβριστές αλλά και ευγενικούς συνομιλητές.
Με ανθρώπους με βαθιές γνώσεις (του αντικειμένου, όπως μεταλλειολόγοι) αλλά και πλήρως άσχετους "προπονητές της εξέδρας".
Το πιθανώς πρόχειρο βίντεο (που πυροδότησε όλη αυτή τη συζήτηση) είναι σίγουρα ερασιτεχνικό (όπως και οι μετρήσεις που έγιναν) και δεν φανέρωσε καμία "μεγάλη παναθρώπινη αλήθεια". Δεν έγινε (όσο γνωρίζω) και ούτε δημοσιεύθηκε καμία καινούργια μελέτη και κανένας επιστήμονας δεν ανακάλυψε κάτι νεώτερο (ακόμα). Η ίδια συζήτηση επαναλαμβάνεται από καιρού εις καιρόν εδώ και χρόνια, και ο αγαπητός Κωνσταντίνος εδώ είναι για να μας το βεβαιώσει.
Η προσωπική μου χαρά και ικανοποίηση είναι πως δημιούργησε ορισμένες συνθήκες.
Συνθήκες για διαλόγο με γόνιμες ή μη αντιπαραθέσεις, συνθήκες για τη δημιουργία ερωτήσεων που οδηγούν τους απλούς ατμιστές σε ψάξιμο και ίσως τους επιστήμονες σε έρευνα, συνθήκες για την προσφορά εξοπλισμού από εργαστήρια (θερμικές κάμερες, φασματογράφους, κλπ.) ώστε να εξάγουμε ακόμα πιο ασφαλή συμεράσματα, συνθήκες για τα επόμενα βήματα γενικότερα.
Χωρίς να μπω σε καμία λεπτομέρεια, θέλω να ανακοινώσω και εδώ δύο πράγματα:
1) Συμφώνησα με τον κ. Φαρσαλινό να μας επισκεφθεί και να κάνουμε το προσεχές Σάββατο μια ζωντανή εκπομπή (θα μεταδωθεί μέσω YouTube και θα είναι προσβάσιμη σε όλους) όπου θα θέσουμε ερωτήματα, θέσεις, προβληματισμούς κλπ. και ελπίζουμε να έχουμε κάποιες απαντήσεις, όπως και διευκρινήσεις για το τι αποτελεί προσωπική άποψη, τι αποτελεί σύσταση προς το κοινό και τι όχι, τι αποτελεί επιστημονικό δεδομένο, τι συμπέρασμα "κάποιας μελέτης" που μπορεί να τίθεται εν αμφιβόλω, τι "όριο ασφαλείας" και πολλά ακόμα. Θα φροντίσουμε στην εκπομπή αυτή να γίνουν και μετρήσεις επί τόπου (είναι κάτι που ζήτησε ο γιατρός) και διάφορα άλλα. Πιστεύω πως θα έχει πολύ ενδιαφέρον και εύχομαι να είναι το έναυσμα για ακόμα περισσότερη πρόοδο ή/και έρευνες.
2) Δεσμεύτηκα ήδη δημόσια (και το επαναλαμβάνω εδώ) πως θα φροντίσω προσωπικά να χρηματοδοτηθεί ΑΜΕΣΑ μια έρευνα του κ. Φαρσαλινού πάνω στο αντικείμενο που συζητάμε (χοντρικά μιλώντας: ασφάλεια υλικών εξοπλισμού και αναλωσίμων συρμάτων) ανεξαρτήτως κόστους. Ο γιατρός ήδη ολοκληρώνει το πρωτόκολλο της έρευνας όπως με ενημέρωσε και περιμένει οικονομικές προσφορές από εργαστήρια της επιλογής του. Για την χρηματοδότηση αυτή (δεν μπορώ να την καλύψω μόνος μου) θα ζητηθεί η αρωγή ορισμένων επιχειρήσεων και εφόσον κάποιος ιδιώτης το επιθυμεί θα υπάρχει η δυνατότητα συνεισφοράς. Όλοι όσοι εισφέρουν οικονομικά θα ανακοινωθούν δημόσια, δεν θα υπάρξει "κρυφή" υποστήριξη από κανέναν. Η οικονομική αρωγή της ΚΕΑ (του συλλόγου των ατμιστών) εφόσον είναι εφικτή θα ήταν εξίσου πολύτιμη.
Όταν (και όχι αν) αυτό υλοποιηθεί και εξαχθούν συμεράσματα, θα έχουμε πετύχει κάτι πολύτιμο.
Για όλους. Και όχι μόνο στην Ελλάδα.
To Σάββατο όπως είπαμε θα παρευρεθώ. Δεν χρειάζονται πλέον να γίνουν μετρήσεις, βγήκαν βίντεο, υπάρχει και το google οπότε είμαστε ΟΚ νομίζω.
Παρατηρώ όμως ότι το άτμισμα έχει θέσει νέα δεδομένα στο τί είναι φυσιολογικό και τί παράλογο, ως προς το τί σημαίνει να ξέρουμε και τί όχι. Είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις (και αυτό είναι διαχρονικό για το ηλ. τσιγάρο) που κυκλοφορούν σωρηδόν καινούργια προϊόντα χωρίς απολύτως κανένα προηγούμενο έλεγχο. Αφού κυκλοφορήσουν και πωλούνται σωρηδόν, στη συνέχεια αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε αν προκαλούν κάτι, αν τυχόν είναι προβληματικά, αν το ένα αν το άλλο. Κι αν δεν υπάρχει και συγκεκριμένη μελέτη μάλιστα, τότε αρνούμαστε τα πάντα.
Αύριο θα βγάλω ένα σύρμα με 80% μόλυβδο και 20% αρσενικό. Ρώτησα μεταλλειολόγο και μου είπε ότι είναι το πιο σταθερό και αδρανές κράμα που υπάρχει. Πουλάει σαν τρελό γιατί έχει τρομερή γεύση, βγάζει μεγάλη ποσότητα ατμού και έχει σταθερή απόδοση. Βγαίνει μια μελέτη και λέει: ο ατμός των ηλεκτρονικών τσιγάρων βγάζει αρσενικό και μόλυβδο. Αλλά έχω δύο δεδομένα:
1. Ο μεταλλειολόγος με διαβεβαίωσε ότι το κράμα είναι εξαιρετικά σταθερό (και έχει απόλυτο δίκιο ως προς τη δομή του κράματος).
2. Το πείραμα δεν πήρε το συγκεκριμένο σύρμα να το εξετάσει και να το συγκρίνει με άλλα κράματα.
Άρα τί κάνουμε? Λέμε ότι το σύρμα με 80% μολυβδο και 20% αρσενικό είναι μια χαρά (και ενημερώνουμε όλους ότι δεν υπάρχει πρόβλημα), μέχρι να αποδείξουν οι άλλοι ότι ο μόλυβδος και το αρσενικό που ΗΔΗ έχουμε βρει βγαίνει
συγκεκριμένα από το σύρμα.
Και τελικά έχουμε 2 σενάρια:
1. Βγαίνει μια μελέτη μετά και λέει ότι το σύρμα είναι ΟΚ και δεν εκλύει περισσότερα μέταλλα από τα άλλα σύρματα. Τέλεια, βγαίνουμε δικαιωμένοι και κατακρίνουμε όλους τους υπόλοιπους γιατί εμείς ξέραμε (χωρίς να μετρήσουμε) ενώ οι άλλοι είναι απαρχειωμένοι και άσχετοι.
2. Βγαίνει μια μελέτη και λέει ότι συμβάλει και το σύρμα στις έκλυση μετάλλων. Εκεί λέμε ότι οι ποσότητες δεν είναι μεγάλες, από κάτι θα πεθάνουμε όλοι στο τέλος, άντε να μην είμαστε τόσο σίγουροι όταν συστήνουμε το σύρμα, και στη συνέχεια βγάζουμε ένα καινούργιο κράμα με 80% ουράνιο και 20% πλουτώνιο γιατί έχει τρομερές ιδιότητες και είναι εξαιρετικά σταθερό (βγάζει και ωραία γεύση). Κι ΟΤΑΝ το μετρήσουν, ΑΝ το μετρήσουν όπως πρέπει, κι ΑΝ το βγάλουν προβληματικό, βλέπουμε.
Αυτό λέγεται
επιλεκτική χρήση της λογικής. Όταν δηλαδή λέμε ότι το άτμισμα είναι καλύτερο από το κάπνισμα και μειώνει το κίνδυνο νοσημάτων, το λέμε ενώ δεν υπάρχει ΟΥΤΕ ΜΙΑ μελέτη που να λέει ότι ο πληθυσμός των ατμιστών έχει Α% λιγότερη πιθανότητα να πάθει έμφραγμα ή καρκίνο σε σχέση με τον πληθυσμό των καπνιστών. Εκεί όμως μας βολεύει να χρησιμοποιήσουμε τη λογική και να πούμε ότι αφού βγάζει 20 και 50 φορές λιγότερα τοξικά είναι λογικό να μειώνει τον κίνδυνο νοσημάτων (και καλά κάνουμε και το λέμε, και είναι λογικό).
Από την άλλη, όταν μια μελέτη βρίσκει νικέλιο και χρώμιο και μολυβδο και 1002 άλλα στον ατμό, εκεί δεν μας βολεύει η λογική ότι αφού το σύρμα έχει αυτά τα μέταλλα το πιθανότερο και λογικότερο είναι να συμβάλει κι αυτό στα ευρήματα παρά να μην συμβάλλει καθόλου.
Μπορεί ο καθένας να νομίζει και να πιστεύει ότι θέλει βέβαια, και να είναι όσο επιλεκτικός θέλει στην εφαρμογή της λογικής. Δυστυχώς όμως δεν είναι έτσι...
(Παρεμπιπτόντως, η μελέτη που προκάλεσε όλη τη συζήτηση βρήκε μόλυβδο σε πάρα πολλά δείγματα και αρσενικό σε ορισμένα).