Παρατήρησα να ακούγονται ένα σωρό ανακρίβειες, κάποιες επικίνδυνες, σχετικά με τη συνέντευξή μου. Δεν θα σχολιάσω ότι οι builders αντιστάσεων έχουν σαφώς περισσότερες γνώσεις από τους γιατρούς και άλλα τέτοια (που ανέφερε σε ηχογραφημένο ο κ Σαρακενίδης). Ξέρει περισσότερα όποιος έχει διαβάσει περισσότερη βιβλιογραφία! Διότι εγώ ΔΕΝ ανέφερα προσωπικές απόψεις (ή όπου ανέφερα το ξεκαθάρισα) αλλά τι έχουν δείξει μελέτες. Το χειρότερο είναι να συμπεριφέρεται κάποιος ως ειδήμωνας χωρίς να έχει ούτε μια μέτρηση στα χέρια του και χωρίς καν να έχει διαβάσει τη διαθέσιμη βιβλιογραφία.
Καταρχάς, η ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΧΗ στα καρκινογόνα είναι ότι ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΟΥ ΝΑ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ. Ελπίζω αυτό να γίνεται κατανοητό, και αφορά τη μεγάλη πλειοψηφία των καρκινογόνων. Εϊναι κλασσική αρχή της τοξικολογίας ως προς τον καρκινογόνο κίνδυνο, με πολύ λίγες εξαιρέσεις.
"
For carcinogens there is no threshold whereby small doses elicit no response.". Πηγή:
http://extoxnet.orst.edu/faqs/risk/dose.htmΣε σχετικά ελεύθερη μετάφραση: στα καρκινογόνα δεν υπάρχουν μικρές δόσεις που δεν έχουν καθόλου καρκινογόνο δράση.
Ως προς την μη-καρκινογόνο τοξικότητα, φυσικά υπάρχει το dose response curve.
Δηλαδή, ο κίνδυνος δεν είναι ποτέ μηδενικός αλλά φυσικά είναι πολύ μικρός αν είναι πολύ μικρή η έκθεση. Και η φορμαλδεύδη στον αέρα του σπιτιού είναι καρκινογόνος, κι ας είναι ελάχιστη η ποσότητα (δηλαδή αυξάνει κατά ελάχιστο τον κίνδυνο να αναπτύξεις καρκίνο). Αν κάποιος συμβιβάζεται με μικρό βαθμό αύξησης του κινδύνου ενώ μπορεί να διαλέξει άλλα μέταλλα για τα coils, είναι δική του προσωπική επιλογή και εγώ δεν θα του επιβάλλω τίποτα. Αλλά να μην λέμε επικίνδυνα πράγματα. Φυσικά δεν είπα ποτέ (ούτε υπονόησα) ότι είναι καλύτερο να καπνίζεις από το να ατμίζεις, κι ας εισπνέεις μικρή ποσότητα μετάλλων, απλά θεωρώ βλακεία όταν κάποιος μπορεί να αποφύγει ένα avoidable risk να μην το κάνει. Θεωρώ επικίνδυνο να μην το κάνει συνειδητά επειδή άκουσε διάφορες ανακρίβειες που κυκλοφορούν. Μου θυμίζει την ιστορία με το διακετύλιο και το acetyl propionyl. Κάπου μάλιστα ο κ. Σαρακενίδης ανέφερε ότι μειώθηκαν τα υγρά με διακετύλιο λόγω TPD. Μακάρι να έχει συμβεί αυτό, αλλά δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στη χρήση αυτών των συστατικών στο TPD. Ξεκάθαρα! Και φυσικά δεν εμπιστεύομαι τις εταιρίες που δεν κάνουν συστηματικές αναλύσεις στην σύσταση των υγρών τους για το αν τα υγρά έχουν ή όχι αυτές τις ουσίες. Δεν καταλαβαίνω ποια είναι η αυθαιρεσία να λέω την παγκόσμια πραγματικότητα, ότι ελάχιστες εταιρείες κάνουν σοβαρούς και συστηματικούς ελέγχους (και σχεδόν ποτέ δεν έχουμε δει αποτελέσματα αναλύσεων). Για να μην αναφέρω για τις αναλύσεις που έγιναν για το TPD στην Ελλάδα. Δυστυχώς είναι αδύνατο για έναν ατμιστή να μπορεί να ελέγξει τα πάντα, οπότε απλά κάνω αυτό που νομίζω εγώ ότι είναι καλύτερο για μένα (και αυτό ρωτήθηκα). Δεν μπορώ να ξέρω αν έχουν ή όχι διακετύλιο, και απλά τα αποφεύγω. Αν κάποιος θέλει ως προσωπική επιλογή να ατμίζει ακόμη και καθαρό διακετύλιο, ας το κάνει. Είναι δική του επιλογή και δεν τον εμποδίζει κανένας (ούτε το TPD).
Επιστρέφουμε στο Νικέλιο. Το νικέλιο είναι επίσημα καταχωρημένο ως Group I carcinogen. "There is sufficient evidence in humans for the carcinogenicity of mixtures that include nickel compounds and nickel metal. These agents cause cancers of the lung and of the nasal cavity and paranasal sinuses. There is sufficient evidence in experimental animals for the carcinogenicity of nickel monoxides, nickel hydroxides, nickel sulfides (including Nickel and nickel compounds nickel subsulfide), nickel acetate, and nickel metal. There is limited evidence in experimental animals for the carcinogenicity of nickelocene, nickel carbonyl, nickel sulfate, nickel chloride, nickel arsenides, nickel antimonide, nickel selenides, nickel sulfarsenide, and nickel telluride.
There is inadequate evidence in experimental animals for the carcinogenicity of nickel titanate, nickel trioxide, and amorphous nickel sulfide.
NICKEL COMPOUNDS ARE CARCINOGENIC TO HUMANS (GROUP 1)" Πηγή:
https://monographs.iarc.fr/wp-content/uploads/2018/06/mono100C-10.pdfGroup 1 είναι το υψηλότερο classification που υπάρχει.
Για το SS ανέφερα "προσωπική άποψη" και το ξεκαθάρισα. Μπορεί να κάνω λάθος και να αποδειχθεί λάθος, και βέβαια έχει 10% νικέλιο το SS316 (περίπου). Μπορεί να είναι το kanthal καλύτερο, μπορεί κάποιο άλλο. Αλλά τα υπόλοιπα που λέω είναι επιστημονικά δεδομένα ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΑ κι όχι θεωρίες και προσωπικές απόψεις που ακούγονται από πολλούς. Και εξηγώ.
Ακούω ένα σωρό πράγματα για layers στην επιφάνεια του μετάλλου, για μεταλλειολόγους, για Ni80 έναντι Ni200 κλπ. Φυσικά μεταλλειολόγος δεν είμαι, αλλά αυτά που λέω δεν έχουν να κάνουν με τέτοιες γνώσεις. Απλά ξέρω να διαβάζω μελέτες, και έχω διαβάσει αρκετές. Υπάρχουν ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ μελέτες που βρίσκουν ΝΙΚΕΛΙΟ στον ΑΤΜΟ. Όχι σε dry burn αλλά σε φυσιολογικές συνθήκες ατμίσματος. Από πού προέρχεται το νικέλιο? Από παρθενογένεση? Η τελευταία μελέτη βρήκε νικέλιο σε ποσότητες που θα μπορούσε ένας ατμιστής να ξεπεράσει τα όρια ασφαλείας (που δεν είναι όρια απόλυτης ασφάλειας αλλά πολύ χαμηλού κινδύνου). Και αυτή η μελέτη έγινε σε ατμοποιητές αμερικανών ατμιστών που χρησιμοποιούσαν tank systems, και πιθανώς κάποιοι επισκευάσιμους (δεν αναφέρονται περισσότερες λεπτομέρειες).
Η μελέτη έγινε το 2018. Γράφουν πολλοί για παμπάλαιες μελέτες χωρίς καν να μπαίνουν στον κόπο να ρωτήσουν για τί πράγμα (για ποια μελέτη) μιλάμε! H μελέτη βρήκε ελάχιστη ποσότητα μετάλλων στα υγρά στο μπουκάλι, και πολλαπλάσια ποσότητα τόσο στο υγρό μέσα στον ατμοποιητή όσο και στον ατμό. Άρα? Υπάρχει corrosion του μετάλλου από το υγρό, και μέταλλα μεταφέρονται στον ατμό. Πιθανότατα η θερμοκρασία να μην παίζει καθόλου ή να παίζει μικρό ρόλο (άλλο τί γίνεται στο dry burn βεβαια). Αυτά είναι
ΜΕΤΡΗΜΕΝΑ και ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΑ, όχι θεωρίες. Παραθέτω τα ακριβή νούμερα στη μελέτη. Τώρα, αν πει κάποιος ότι όλοι αυτοί μάλλον χρησιμοποιούσαν Ni200 και κανένας Ni80, τότε σηκώνω τα χέρια ψηλά. Εγώ υποψιάζομαι ότι οι μέσες τιμές περιλαμβάνουν και ατμοποιητές που δεν είχαν καθόλου νικέλιο στο σύρμα, οπότε φαντάζομαι ποια θα ήταν τα νούμερα αν μετρούσαν μόνο νικέλιο.
Ποσότητα νικελίου στο υγρό στο μπουκάλι (μέση τιμή): 2.03 ug/kg
Ποσότητα νικελίου στο υγρό μέσα στον ατμοποιητή (μέση τιμή): 233 ug/kg
Ποσότητα νικελίου στον ατμό (μέση τιμή - κανονικό άτμισμα και όχι dry burn): 68.4 ug/kg
Δηλαδή, 34 φορές παραπάνω νικέλιο στον ατμό και 115 φορές περισσότερο νικέλιο στο υγρό μέσα στον ατμοποιητή. Τί φταίει? Το πλαστικό επιστόμιο? Είναι ξεκάθαρο ότι τα μέταλλα στο coil και στον ατμοποιητή γενικά διαβρώνονται από την επαφή τους με το υγρό! Είναι τόσο απλό. Οπότε δεν χρειάζομαι κανέναν μεταλλειολόγο (ούτε να σπουδάσω το αντικείμενο) για να μου πει αν βρέθηκε νικέλιο στον ατμό και πως βρέθηκε. Το λένε οι δημοσιεύσεις ξεκάθαρα. Ειδήμων είναι αυτός που τα έχει διαβάσει, τα κρίνει, βρίσκει τα λάθη και παρουσιάζει άλλα δεδομένα να τα αντικρούσει (εφόσον είναι λάθος). Τώρα, θεωρητικές συζητήσεις για κράματα μπορείτε να κάνετε άπειρες. Ξέρω πολύ καλά τί είναι το Ni80. Αλλά θα ήθελα να δω μια μέτρηση ΑΠΟΥΣΙΑΣ νικελίου με τέτοια σύρματα, ώστε να συστήσουμε τη χρήση τους ως απόλυτα ασφαλή. Αλλιώς, καλύτερα να διαβάζουμε τη δημοσιευμένη βιβλιογραφία.
Εν κατακλείδι, όποιος θέλει να περιορίσει όσο μπορεί τον κίνδυνο από τη χρήση ηλ τσιγάρου, θεωρώ ότι δεν πρέπει να επιλέξει μέταλλα με νικέλιο. Πιθανώς να μην επιλέξει και το SS αλλά να χρησιμοποιήσει Kanthal ή κάτι άλλο, αλλά και πάλι η ουσία είναι να αποφεύγεις έναν κίνδυνο που αποφεύγεται, όσο μικρός και να είναι. Δυστυχώς βλέπω ότι η συζήτηση δεν γίνεται για το πόσο μικρός ή μεγάλος είναι ο κίνδυνος, αλλά να καταρρίψουμε την πιθανότητα να υπάρχει έστω και ο παραμικρός κίνδυνος (παρά τις δημοσιεύσεις). Αυτό θυμίζει εποχές που ακούγαμε ότι το άτμισμα είναι εισπνοή water vapor. Τώρα, αν κάποιος θέλει για οποιουσδήποτε λόγους να χρησιμοποιεί νικέλιο, είναι δικό του θέμα αρκεί να είναι ΣΩΣΤΑ ενημερωμένος ότι
βρίσκουμε νικέλιο στον ατμό!
Συνεχίζω στο επόμενο ποστ με κατι μετρήσεις θερμοκρασίας στο facebook.