.....και επειδή εκτός από το "σκότος" υπάρχει και το "φως",
μια μικρή ομάδα που ζει στην Κέρκυρα, ξεκίνησε μια προσπάθεια να δείξει την πληροφορία "ΑΝΑΠΟΔΑ".
Φτιάξαμε μια εφημερίδα (12σέλιδη), με δικά μας έξοδα και τεχνικά μέσα (εκτός από την εκτύπωση), την οποία διανέμουμε δωρεάν, με σκοπό το μοίρασμα πληροφορίας-γνώσης. Πληροφορίες και γνώσεις που δεν μεταφέρονται από τα γνωστά ΜΜΕ. Δυστυχώς τα οικονομικά μας δεν μας επέτρεψαν να τυπώσουμε, παρά μόνο 1000 φύλλα. Ευελπιστούμε να τα αυξήσουμε.
Υπότιτλος "Αν αυτά που σου μαθαίνουν είναι η αλήθεια, εσύ δες τα...."
Τίτλος "ΑΝΑΠΟΔΑ"
Μεταξύ των άλλων θεμάτων της εφημερίδας, έθεσα και το η.τ.
Είχα την τιμή να πάρω συνέντευξη από τον καρδιολόγο-ερευνητή Δρ. Κ. Φαρσαλινό και τον ευχαριστώ και δημόσια (φυσικά έπαιξα τον ρόλο του δημοσιογράφου, χωρίς να έχω καμία σχέση με τον χώρο).
Παραθέτω ολόκληρη τη συνέντευξη όπως δημοσιεύτηκε:
Κανονικό τσιγάρο VS Ηλεκτρονικό τσιγάρο Συνέντευξη με τον καρδιολόγο-ερευνητή Δρ Κ. Φαρσαλινό
Ο ιατρός κ. Κωνσταντίνος Φαρσαλινός είναι επιστημονικός συνεργάτης στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, όπου ασχολείται με την έρευνα. Πρόσφατα παρουσίασε στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρίας που έγινε στο Μόναχο (ένα από τα μεγαλύτερα συνέδρια παγκοσμίως, με την συμμετοχή 30.000 καρδιολόγων) την πρώτη έρευνα παγκοσμίως για τις επιπτώσεις του ηλεκτρονικού τσιγάρου στη καρδιά, σε σύγκριση με το συμβατικό τσιγάρο. Στο συνέδριο στάλθηκαν περισσότερες από 10.000 έρευνες, η δική του όμως επιλέχθηκε μεταξύ των 30 που παρουσιάστηκαν τόσο σε συνέντευξη τύπου όσο και σε διάλεξη, αναγνωρίζοντας την σημασία, πρωτοτυπία αλλά και το εξαιρετικό ενδιαφέρον της μελέτης για τους καπνιστές αλλά και την ατμιστική κοινωνία που βάλλεται από τα "συμφέροντα". Σημαντικό είναι να αναφέρω ότι αυτή η έρευνα δεν χρηματοδοτήθηκε από κανέναν.
Γιατρέ, κατά αρχήν συγχαρητήρια για την έρευνα και το ειλικρινές ενδιαφέρον σας για την υγεία των συνανθρώπων μας. Η έρευνά σας, όπως πληροφορήθηκα, έτυχε πολύ θερμής υποδοχής από τον επιστημονικό κόσμο και όχι μόνο. Τα μεγάλα ξένα ΜΜΕ (όπως το Reuters, Blommberg, Businessweek κ.ά.), αλλά και ελληνικά ΜΜΕ, δημοσίευσαν τα αποτελέσματα και συνεντεύξεις σας έκαναν τον γύρο του κόσμου. Πείτε μας παρακαλώ, τα αποτελέσματα της έρευνας. Ποιές οι επιπτώσεις στην καρδιά από το κανονικό τσιγάρο και ποιές από το ηλεκτρονικό τσιγάρο?
Απάντηση. Η μελέτη μας πράγματι είχε, απρόσμενη θα έλεγα, αποδοχή και δημοσιότητα. Ο λόγος είναι πως πρόκειται για την πρώτη τέτοια μελέτη σε παγκόσμιο επίπεδο. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι το κάπνισμα είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα αλλά και μια συνήθεια εξαιρετικά εθιστική που δύσκολα αποβάλλεται, είναι προφανείς οι λόγοι αυτής της δημοσιότητας. Εν συντομία, η μελέτη μας έδειξε ότι η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου δεν προκαλεί άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην καρδιακή λειτουργία, σε αντίθεση με το κάπνισμα που προκαλεί αμέσως δυσλειτουργία στην διαστολή της καρδιάς, την φάση δηλαδή κατά την οποία η καρδιά χαλαρώνει και το αίμα επιστρέφει σε αυτή από το σώμα και τους πνεύμονες.
Υποθέτω ότι λόγω της εκρηκτικής ανόδου πωλήσεων ηλεκτρονικών τσιγάρων, αλλά και της ευκολίας που οι καπνιστές αλλάζουν στρατόπεδο, χωρίς να νοιώθουν κάποια έλλειψη, θίγονται συμφέροντα. Το κράτος χάνει από τους τρομερούς φόρους που έχει επιβάλει στα κανονικά τσιγάρα, έσοδα χάνονται από τα κέντρα διακοπής με τα χαμηλά ποσοστά επιτυχίας, οι καπνοβιομηχανίες χάνουν πωλήσεις και οι φαρμακοβιομηχανίες, μάλλον θα λιγοστέψουν την πώληση φαρμάκων διακοπής του καπνίσματος αλλά και υποκατάστατων νικοτίνης. Είχατε λοιπόν κάποια δυσάρεστη εμπειρία από τα "συμφέροντα"? ή φάνηκε, έστω πλαγίως, κάποιος να προσπαθήσει να εμποδίσει την έρευνα ή την δημοσίευση των αποτελεσμάτων της?
Απάντηση. Η δουλειά μου είναι να παρουσιάζω τα δεδομένα των μελετών μου όπως τα βρίσκω, χωρίς να ασχολούμαι με το αν αυτό θα προκαλέσει αντιδράσεις ή όχι. Η μελέτη που στείλαμε στην Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρία έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής, και αξιολογήθηκε ως τόσο σημαντική ώστε μας ζητήθηκε να δώσουμε ακόμη και συνέντευξη τύπου. Όμως, αντιμετωπίζουμε προβλήματα στην δημοσίευση των αποτελεσμάτων σε επιστημονικά-ιατρικά περιοδικά. Παρατηρούμε πως δεν γίνονται εύκολα δεκτές μελέτες που δείχνουν ουδετερότητα του ηλεκτρονικού τσιγάρου σχετικά με τις επιπτώσεις στην υγεία. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τις δικές μας μελέτες. Υπάρχει μια έντονη δυσπιστία από την επιστημονική κοινότητα. Αλλά η δουλειά μου είναι να συνεχίζω και να προσπαθώ να παρουσιάσω όσο το δυνατόν περισσότερα δεδομένα πάνω στο θέμα, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες.
Αλήθεια είναι ότι ο FDA (αμερικανικός οργανισμός φαρμάκου) βρήκε ίχνη από νιτροζαμίνες (καρκινογόνες ουσίες) σε μπουκαλάκι κινέζικων ατμιστικών υγρών, και ενώ έσπευσε να το κάνει γνωστό, παράλληλα δεν δημοσιοποίησε ότι ένα κανονικό τσιγάρο έχει περίπου πολλαπλάσια ποσότητα νιτροζαμινών? Επίσης αληθεύει ότι το ίδιο έπραξε και ο Ελληνικός Οργανισμός Φαρμάκου (ΕΟΦ)?
Απάντηση. Ο ΕΟΦ δεν έχει πραγματοποιήσει μελέτες πάνω στο ηλεκτρονικό τσιγάρο. Απλά αναπαρήγαγε την ανακοίνωση του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), και δεν μπορεί να κατηγορηθεί ο ΕΟΦ γι’αυτό. Ο FDA είναι ένας πολύ σημαντικός οργανισμός υγείας, και οι απόψεις του αποτελούν «βαρόμετρο» για την διεθνή ιατρική κοινότητα. Είναι λοιπόν εξαιρετικά λυπηρό που, ενώ από το 2009 παρουσιάσε τα δεδομένα από την εξέτασή του πάνω στα ηλεκτρονικά τσιγάρα, ακόμη δεν έχει διορθώσει την ανακοίνωσή της με αποτέλεσμα να δημιουργεί λαθεμένες εντυπώσεις σχετικά με το θέμα. Είναι γεγονός πως σε ορισμένα δείγματα βρέθηκαν νιτροσαμίνες, δεν ανακοίνωσαν όμως την ποσότητα που βρέθηκε. Σε μια ανάλυση που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό έντυπο Journal of Public Health Policy, έγινε ξεκάθαρο πως η ποσότητα που βρέθηκε ήταν ίδια με την ποσότητα που περιέχουν τα εγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα υποκατάστασης νικοτίνης, επίπεδα 500-1400 φορές χαμηλότερα από αυτά που βρίσκουμε σε ένα κανονμικό τσιγάρο. Είναι φανερό πως, με βάση αυτά τα νούμερα, ο κίνδυνος για την υγεία είναι ελάχιστος σε σχέση με τα συμβατικά τσιγάρα. Κι αυτό έχει επιβεβαιωθεί με περαιτέρω μελέτες και πειράματα που έχει πραγματοποιήσει η ομάδα μας και σε εργαστηριακό επίπεδο.
Λέγεται οτι το κανονικό τσιγάρο περιέχει περίπου 4.000 ουσίες, πολλές από τις οποίες είναι αποδεδειγμένα καρκινογόνες. Συμφωνείτε?
Απάντηση. Πράγματι, το συμβατικό τσιγάρο περιέχει χιλιάδες ουσίες, δεκάδες από τις οποίες είναι καταχωρημένες ως αποδεδειγμένα καρκινογόνες από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Όλα αυτά τα συστατικά προκαλούν βλάβες στον οργανισμό, κυρίως μέσω πρόκλησης οξειδωτικού στρες. Η οξείδωση είναι ο βασικότερος μηχανισμός μέσω του οποίου το κάπνισμα βλαπτει τα κύτταρα. Έχει υπολογιστεί πως με κάθε «τζούρα» ο καπνιστής λαμβάνει 1000 τρισεκατομμύρια μόρια οξειδωτικών ουσιών.
Εκτός από τη νικοτίνη, που όπως ξέρουμε προκαλεί προβλήματα στα αγγεία, υπάρχει αν γνωρίζετε ή εντοπίστηκε από κάποια έρευνα, κάποια άλλη ουσία στα ατμιστικά υγρά που να είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο?
Απάντηση. Πολύ καλή ερώτηση, και μια ευκαιρία να ξεκαθαριστεί ένας μύθος. Η νικοτίνη είναι μια εξαιρετικά εθιστική ουσία, που όμως δεν σκοτώνει. Η νικοτίνη δεν προκαλεί καρκίνο, δεν προκαλεί αναπνευστικά προβλήματα, και έχει ελάχιστη (αν έχει) συμμετοχή στην εμφάνιση καρδιολογικών προβλημάτων. Μπορεί να προκαλεί αγγειοσύσπαση με την άμεση χρήση της, αλλά κάποιος με φυσιολογικά αγγεία δεν θα έχει άμεσες αρνητικές επιπτώσεις από αυτό. Κινδυνεύει εκείνος που έχει στενώσεις στα αγγεία, έχει δηλαδή αθηρωμάτωση των αγγείων. Η αθηρωμάτωση ευθύνεται για τα καρδιαγγειακά προβλήματα, και η νικοτίνη έχει ελάχιστη συμμετοχή στην έναρξη και εξέλιξη της αθηρωμάτωσης. Και πάλι, άλλες ουσίες στο τσιγάρο (κυρίως οξειδωτικοί παράγοντες) είναι εκείνες που προκαλούν την αθηρωμάτωση.
Στην Ελλάδα, από όσο γνωρίζω, εξετάστηκαν πάρα πολλά ατμιστικά υγρά από το πανεπιστήμιο Κρήτης και το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, χωρίς να βρεθεί κάτι επιβλαβές. Γνωρίζετε κάτι σχετικό?
Απάντηση. Πράγματι, υπάρχει ένα πρόγραμμα στου Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Ηλεκτρονικού Τσιγάρου (ΣΕΕΗΤ) που με δικά τους έξοδα στέλνουν για αναλύσεις υγρά στα πανεπιστημιακά εργαστήρια Θεσσαλίας και Κρήτης. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έχουν ανακοινωθεί, δεν βρέθηκαν νιτροσαμίνες ή πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες στα δείγματα που εξετάστηκαν, ή τα επίπεδα είναι τόσο χαμηλά όσο και στα υποκατάστατα νικοτίνης. Παρόλα αυτά, η επιστημονική αξία αυτών των αναλύσεων έχει περιορισμούς. Τέτοιες μελέτες δεν μας δείχνουν τα αποτελέσματα από την χρήση αλλά μόνο την χημική σύσταση. Κι ενώ έχει κι αυτό την σημασία του, και δίνει μια θεωρητική αξία στο τι μπορούμε να περιμένουμε, δεν δίνει πληροφορίες για το αποτέλεσμα της χρήσης των υγρών είτε στο κύτταρο είτε σε όλο τον οργανισμό. Επίσης, δεν καλύπτουν όλο το φάσμα των ουσιών που μπορεί να περιέχονται και τέλος γίνεται η ανάλυση στο υγρό κι όχι στον ατμό όπως είναι και ο τρόπος χρήσης του προϊόντος. Παρόλα αυτά πρέπει να πούμε ότι αυτές οι αναλύσεις δείχνουν πως τα υγρά δεν περιέχουν πολλές από τις βλαβερές ουσίες του συμβατικού τσιγάρου.
Έχει πέσει στην αντίληψή σας κάποια άλλη έρευνα που να αποδεικνύει οτιδήποτε αρνητικό ή θετικό για το ηλεκτρονικό τσιγάρο και τα ατμιστικά υγρά?
Απάντηση. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει μελέτη που να έδειξε ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι περισσότερο ή το ίδιο βλαβερό με το συμβατικό τσιγάρο. Αντιθέτως, όλα τα αποτελέσματα δείχνουν χαώδεις διαφορές. Για παράδειγμα, μελέτη σε καλλιέργειες κυττάρων που έχουμε καταθέσει για δημοσίευση σε ιατρικό περιοδικό έδειξε πως ο ατμός του ηλεκτρονικού τσιγάρου ήταν τουλάχιστον 759% λιγότερο τοξικός σε κύτταρα ινοβλαστών σε σχέση με τον καπνό του συμβατικού τσιγάρου. Αυτή την περίοδο ελέγχουμε την τοξικότητα του ατμού σε κύτταρα καρδιάς, και τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακά. Χρειάζονται πάντως περισσότερες μελέτες για να έχουμε μια συνολική εικόνα, μιας και το συμβατικό τσιγάρο έχει πολλούς μηχανισμούς πρόκλησης βλαβών. Πρέπει να μελετήσουμε την επίδραση του ηλεκτρονικού τσιγάρου σε όλους αυτούς τους μηχανισμούς.
Ποιά είναι τα σχέδιά σας για τη συνέχεια? Νομίζω ότι βρίσκονται σε εξέλιξη, από εσάς και την ομάδα σας, 2 νέες έρευνες. Θέλετε να μας πείτε δυό λόγια για αυτές και εάν έχετε μέχρι στιγμής κάποια πρώτα αποτελέσματα?
Απάντηση. Πράγματι βρισκόμαστε στην διαδικασία πραγματοποίησης δύο σημαντικών μελετών που θα εμβαθύνουν την γνώση μας πάνω στις επιπτώσεις του ηλεκτρονικού τσιγάρου στο καρδιαγγειακό σύστημα. Ακόμη είμαστε στο στάδιο συλλογής δεδομένων, τα αποτελέσματα θα τα παρουσιάσουμε σε επόμενα επιστημονικά συνέδρια.
Πέρα από το ότι ο καθαρός αέρας είναι ότι καλύτερο, προτείνετε στους καπνιστές αν δεν καταφέρουν την διακοπή, να προτιμήσουν τον εναλλακτικό τρόπο που ονομάζεται ηλεκτρονικό τσιγάρο, σαν υγιεινότερο συγκριτικά?
Απάντηση. Ως επιστήμονες είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε τις οδηγίες των επιστημονικών εταιριών. Οφείλουμε να ενημερώνουμε τους καπνιστές για όλες τις εγκεκριμένες μεθόδους διακοπής του καπνίσματος, για την αποτελεσματικότητα και τις παρενέργειές τους. Από εκεί και πέρα, γνωρίζουμε πως είναι πολύ μεγάλο το ποσοστό των καπνιστών που είτε δεν θέλουν να ακολουθήσουν φαρμακευτική αγωγή είτε η φαρμακευτική αγωγή αποτυγχάνει (κι αυτό συμβαίνει σε πάνω από το 80% των περιπτώσεων). Θεωρώ απαραίτητο να ενημερωθεί ο καπνιστής και για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, παρουσιάζοντας όλα τα δεδομένα (τι ξέρουμε και έχουμε μελετήσει μέχρι στιγμής αλλά και τι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ακόμη) ώστε ο ίδιος να αποφασίσει αν θα το χρησιμοποιήσει. Και φυσικά, δεν πρέπει ποτέ να αποθαρρύνουμε εκείνον που κατάφερε να διακόψει το κάπνισμα με την χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου, διότι είναι πολύ πιθανό να επιστρέψει στο κάπνισμα και τις καταστρεπτικές συνέπειές του.
Ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη, αλλά κυρίως για τη συμβολή σας στη βελτίωση της υγείας μας.
25 Απαντήσεις
11331 Εμφανίσεις
