"Κάτι σάπιο τρέχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας." - Σαίξπηρ, Άμλετ, σκηνή 4, 87-91.
Τι μπορεί να κρύβεται - 1ο Μέρος
Βλέπω τα τεκταινόμενα, όπως και εσείς πιθανώς, και προσπαθώ να καταλάβω τι συμβαίνει και τι πρόκειται να συμβεί.
Έχουμε ως δεδομένο, υπουργούς και λοιπούς λειτουργούς, που νομοθετούν ή αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν μόνο όταν έχουν προσωπικό συμφέρον. Αν κάνει και καλό στον κρατικό ντορβανά ακόμα καλύτερο, αλλά δεν είναι απαραίτητο. Αρκεί να μπαίνει κάτι στην τσέπη τους ή να εξυπηρετείται υποστηρικτής τους.
Αν διαφωνείτε με αυτό, δεν χρειάζεται να διαβάσετε παρακάτω. Θεωρήστε το μήνυμά μου παραλήρημα ενός παρανοϊκού και αγνοήστε το.
Βλέπουμε αυτούς τους κύριους λοιπόν, να δηλώνουν αποφασισμένοι να θέσουν υπό έλεγχο την αγορά υγρών ατμίσματος, για να προστατέψουν την υγεία μας.
Επειδή είμαι σίγουρος πως είναι απόλυτα αδιάφοροι με την υγεία μας, προσπαθώ να καταλάβω τί θέλουν και τί μπορεί να τρέχει.
Μέχρι πριν μια βδομάδα, η κυβερνητική γραμμή ήταν 'θα τα απαγορεύσω όλα' ώστε τώρα που θα ακριβήνουν απότομα τα τσιγάρα, ο κόσμος να μην σταματήσει να καπνίζει, και βέβαια αν θέλει να αποτοξινωθεί, να πάει σε ένα κέντρο αποτοξίνωσης να φάει μισό κιλό champix να ησυχάσει.
Γιατί αλλάξανε γνώμη;
Τι άλλαξε ξαφνικά, και τους έδωσε και αυτούς την ευκαιρία να βγάλουν το κατιτίς τους στην απέξω;
Θα χρησιμοποιήσουμε την λογική: υπαίτιος είναι αυτός που τελικά αποδεικνύεται ότι έχει κέρδος.
Και ας ρίξουμε μια ματιά στο τί ατμίζουμε.
Ατμίζουμε λοιπόν:
- Βάση. Προπυλενική γλυκόλη (PG), γλυκερίνη (VG) και σπανιότερα ειδικές παραλλαγές τους - λ.χ. PEG400.
- Νικοτίνη.
- Αλκοόλ.
- Απεσταγμένο νερό.
- Άρωμα. Εδώ βάζω και άλλες ουσίες, ενισχυτικές ατμού/γεύσης/γλυκού/πικρού κλπ.
(Συντηρητικά δεν χρειάζονται, αυτές οι ουσίες δεν αλλοιώνονται στο λογικό χρονικό διάστημα μέχρι να καταναλωθούν. Αλλά και να αλλοιωθούν, απλώς χαλάει η γεύση ή χάνεται η δύναμη της νικοτίνης. Δεν δημιουργούνται λ.χ. ουσίες ικανές να προκαλέσουν σαλμονέλλα.)
Όλα τα υγρά ατμίσματος αποτελούνται από αυτά. Πιθανόν όχι απ' όλα, αλλά τίποτα εκτός από αυτά.
Όταν αυτοί οι καλοί άνθρωποι λοιπόν, λένε ότι θέλουν να ελέγξουν την αγορά για τον οποιονδήποτε λόγο (ας μην αμφιβάλλουμε πάλι για τα κίνητρά τους, καταντάμε κουραστικοί), με ποιόν τρόπο θα μπορέσουν να την ελέγξουν;
Ο μοναδικός είναι ο εξής:
Θα δημιουργήσουν μία κατηγορία προϊόντος 'υγρό ηλεκτρονικού τσιγάρου'. Για να μπορεί να πωλείται ένα υγρό, θα πρέπει να έχει πάρει πιστοποίηση ως 'υγρό ηλεκτρονικού τσιγάρου'.
Για να λάβει αυτή την πιστοποίηση ένας παρασκευαστής ή εισαγωγέας υγρών, θα καταθέτει στον αρμόδιο φορέα τα συστατικά του υγρού (με το κατάλληλο παράβολο, βεβαίως βεβαίως) και θα παίρνει άδεια για την κυκλοφορία του.
Παράδειγμα:
Υγρό άτμισης
Μάρκα (κατασκευαστής): Ατμιζέιτορ
Τύπος: Ρόδινη Αυγή
Περιεκτικότητα σε νικοτίνη: 0-8-16-24mg
Συστατικά:
Προπυλενική γλυκόλη 65%, Γλυκερίνη 25%, απεσταγμένο νερό 5%, νικοτίνη 0.8% ή 1.6% ή 2.4% ή καθόλου, τριφτουχτανικό οξύ 0.5%, επανινιδωτικός παράγοντας όχι πάνω από 0.1%, φυτικά αρώματα, σταθεροποιητής.
Για να λάβει την πιστοποίηση ο κατασκευαστής δηλώνει επίσης τους προμηθευτές από τους οποίους θα προμηθεύεται την PG, την VG και την νικοτίνη, και την εμπορική ονομασία αυτών. Λ.χ. Νικοτίνη του εργοστασίου 'Μεκάψ' Ξάνθης, εμπορική ονομασία 'Νικοτινίξ', καθαρότητας 99%.
Παίρνει την βούλα λοιπόν, και επιτρέπεται η πώληση αυτού του υγρού στην ελληνική αγορά.
Για να κλείνουμε την παρένθεση και να μην αφήνουμε αναπάντητα ερωτήματα:
Ποιος λοιπόν είναι αυτός που θα είναι κερδισμένος από αυτήν την προτυποποίηση, άρα - σύμφωνα με την λογική μου - αυτός που επιδίωξε να νομοθετηθεί;
Συγχώνευση μηνυμάτων: Δεκεμβρίου 19, 2011, 21:13
Τι μπορεί να κρύβεται; - 2ο Μέρος
Μα φυσικά, τα μεγάλα καταστήματα στον χώρο του ηλεκτρονικού τσιγάρου στην Ελλάδα.
Με την ευκαιρία της δημιουργίας της ένωσής τους, οι έμποροι στον χώρο του η.τ είναι αποφασισμένοι πλέον αυτοί να νοιαστούν με την υγεία μας, και να φροντίσουν ώστε κανένας μικρομπακάλης να μην βρει την ευκαιρία να μας πουλήσει- εεεπ! να μας δηλητηριάσει εννοώ.
Κάνανε επαφές με το υπουργείο, και με τις γνωστές ελληνικές (μάλλον παγκόσμιες, τα ίδια σκατά είναι παντού) διαδικασίες, πείσανε τους αρμόδιους να αλλάξουνε άποψη και να νοιαστούν με διαφορετικό τρόπο πλέον για την υγεία μας κι' αυτοί.
Τι σημαίνουν αυτά;
Σημαίνουν ότι οι έμποροι αυτοί, βλέπουν την αγορά ν' ανοίγει απότομα (αν φτάσουμε στα νούμερα της αγγλίας δηλ. 3% των καπνιστών να ατμίζουνε, θα έχουμε στην ελλάδα 13.500 νέους ατμιστές που ως τώρα δίνανε πάνω από 13,5 εκατ. ευρώ τον χρόνο σε τσιγάρα. Συν τους περιστασιακούς ατμιστές, σύν τα δώρα, συν αυτούς που θα ξεκινήσουν να ατμίζουν αλλά θα το παρατήσουν, ίσως να βλέπουν αυτή την αγορά στο μέγεθος των 20 εκατομμυρίων ευρώ για το 2012.
Και είναι αποφασισμένοι να μην αφήσουν να μοιραστεί σε πολλά στόματα.
Αποφασίζουν λοιπόν να χτυπήσουν στα υγρά: αφενός γιατί δεν μπορούν και πουθενά αλλού, αφετέρου γιατί εκεί βασίζεται το συνοικιακό μαγαζάκι για να κρατηθεί. Χωρίς αυτά απλώς θα κλείσει, ή θα στραφεί και σε άλλα προϊόντα.
Τι μπορεί να κρύβεται - 3ο Μέρος
Εμείς οι καταναλωτές, φυσικά θα είμαστε κερδισμένοι από το ότι πλέον τα υγρά θα είναι πιστοποιημένα και δεν θα φτιάχνονται σε μία κουζίνα με μπακάλικες μεθόδους. Έτσι δεν είναι;
Αυτή είναι η άποψη που ακούγεται όλο και περισσότερο. Ότι σαν καταναλωτές, είμαστε αυτή την στιγμή εκτεθειμένοι σε μικροπωλητές-μπακάληδες που ορμήξανε να εκμεταλλευτούν την άνθιση της αγοράς του ηλεκτρονικού τσιγάρου για να βγάλουν διπλό μεροκάματο, ενώ μία κατάσταση όπου θα επιτρέπεται η πώληση μόνο σε πιστοποιημένα προϊόντα θα είναι σαφώς υπέρ μας.
Είναι έτσι όμως;
Ας δούμε το ζήτημα από δύο σκοπιές:
Το πρώτο ζήτημα είναι το ζήτημα της υγείας. Μακράν το σημαντικότερο. Εδώ θα μου πείτε, δεν μπορεί, ένα τυποποιημένο προϊόν είναι σαφώς καλύτερο από ένα μη τυποποιημένο.
Γιατί όμως να είναι έτσι;
Ξεκινάμε από το γεγονός πως την προτυποποίηση στην αγορά των υγρών δεν την επέβαλε ένα υπουργείο ή κάποιος άλλος κρατικός φορέας με γνώμονα την δημόσια υγεία. Ούτε και οι μεγαλέμποροι του κλάδου τσούλησαν την κατάσταση προς τα εκεί, με σκοπό την υγεία μας.
Όλοι για την τσέπη τους το έκαναν.
Οπότε, αντί να έχουμε μικροπωλητές-μπακάληδες που ορμήξανε για να εκμεταλλευτούν την άνθιση της αγοράς του η.τ, έχουμε μεγαλοπωλητές και μεγαλοχημικούς, πιθανόν και μεγαλογιατρούς και μεγαλοερευνητές, και σίγουρα μεγαλοαρμόδιους φορείς, για να βγάλουν χοντρά λεφτά από την άνθιση της αγοράς του η.τ.
Κέρδος για τον καταναλωτή; μηδέν.
Στην πραγματικότητα ο καταναλωτής βγαίνει χαμένος: γιατί τον μικρό μπορείς να του φωνάξεις, να τον μποϊκοτάρεις, να του κάνεις ζημιά τελικά, μέχρι να αποφασίσει να συνετιστεί σε πιθανές στραβές πρακτικές του. Στον μεγάλο τι θα κάνεις; Αυτός υπέβαλε στο κράτος τι θα νομοθετήσει. Αυτός έχει επενδύσει υπερβολικά πολλά για να ανεχτεί μικρές φωνές που του κόβουνε τον τζίρο. Αυτός μπορεί να πληρώσει χημικούς, ερευνητές, γιατρούς, δικηγόρους, να δηλώσουν ότι τον βολεύει. (ήδη έχουν αρχίσει να ακούγονται περίεργα πράγματα...)
Ο μεγάλος λοιπόν, σε περίπτωση που πάει κάτι στραβά, απλώς θα το κουκουλώσει και θα φροντίσει να την βγάλει λάδι, όποιο και να είναι το κόστος για την δημόσια υγεία.
Υπάρχει κανείς, που από την εμπειρία του και απ' όσα βλέπει γύρω του, να θεωρεί πως ο εκάστοτε μεγάλος - σε οποιονδήποτε κλάδο - πράττει διαφορετικά;
Δεύτερο ζήτημα: το ζήτημα της ποιότητας. Θα το σπάσω και αυτό στα δύο:
Α. Ποιότητα πρώτων υλών, δηλαδή βάσης - νικοτίνης:
Εδώ ο μεγάλος θα χρησιμοποιεί αυτό ακριβώς που έχει δηλώσει. 99.3% καθαρότητα; 99.3% ακριβώς.
Ο μικρός φυσικά δεν θα τολμήσει να πέσει παρακάτω από το αντίστοιχο ποσοστό. Κατά πάσα πιθανότητα κι' όλας, θα ψωνίζει ένα σκαλί παραπάνω σε ποιότητα ώστε αφενός να είναι εξασφαλισμένος και αφετέρου να είναι σίγουρος πως πουλάει ποιοτικό προϊόν.
Β. Γεύση - νοστιμιά:
Εδώ, να θεωρήσεις ότι το πρότυπο είναι και νόστιμο είναι σαν να λες πως το τυποποιημένο, κατεψυγμένο κοτόπουλο είναι καλύτερο από το ελευθέρας βοσκής. Δεν έχω να πω τίποτα άλλο! Και αν ακόμα στην αγορά δεν είναι έτσι, δεν είναι γιατί δεν χρειάστηκε να ασχοληθεί κανένας ακόμα με το ζήτημα. Μόλις αρχίσουν να ασχολούνται, θα πηγαίνουμε στα χωριά για να ατμίσουμε πραγματικά νόστιμο, σπιτικό υγρό.
Τελειώνοντας με το θέμα της ποιότητας, θα τονίσω πως κανένας δεν θα θέτει προδιαγραφές για εξοπλισμό παρασκευής των υγρών ή για αρμόδιο προσωπικό. Αφενός γιατί νομοθετούν οι έμποροι, (και βέβαια αυτούς δεν τους βολεύει κανένας περιορισμός), και αφετέρου επειδή δεν χρειάζεται. Όπως και στα εργοστάσια σκυροδέματος, δεν υπάρχουν περιορισμοί στο τι μηχανήματα και εξοπλισμό θα χρησιμοποιούν. Η εξέλιξη της αγοράς και η οικονομία απλώς τους ανάγκασαν να προμηθευτούν και να χρησιμοποιούν αυτοματοποιημένα συστήματα ελέγχου.
Ο μόνος έλεγχος από το κράτος γίνεται στο τελικό προϊόν (σκυρόδεμα).
Στην πραγματικότητα, θα μπορούσες πολύ εύκολα να φτιάχνεις ποιοτικό τσιμέντο στο εργοτάξιο. Επειδή όμως δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για τις παραμέτρους που τα εργοστάσια σκυροδέματος έχουν τυποποιήσει, θα ήσουν αναγκασμένος να χρησιμοποιείς περισσότερο τσιμέντο για να είσαι σίγουρος για την ποιότητα του τελικού προϊόντος (αντοχές σκυροδέματος). Δηλαδή, είναι οικονομικός και όχι ποιοτικός ο λόγος που η προτυποποίηση οδήγησε σε μεγάλες εγκαταστάσεις παρασκευής σκυροδέματος αντί για μικρές, αυτόνομες και ανά έργο.
Τι μπορεί να κρύβεται - 4ο Μέρος.
Τελειώνοντας με τον σχολιασμό της κατάστασης, θα ήθελα να πω πως δεν είμαι σίγουρος πως θα γίνουν αυτά.
Εννοώ, πως δεν είμαι σίγουρος πως τελικά οι έμποροι θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στα οικονομικά ανταλλάγματα που θα ζητήσουν οι αρμόδιοι φορείς. Σε αυτή την περίπτωση, μάλλον το ηλεκτρονικό τσιγάρο θα μείνει σαν απαγορευμένο ώστε να υπάρχει μία τέτοια δυνατότητα (για αλισβερίσι) στο μέλλον.
Επίσης, δεν είμαι σίγουρος πως ακόμα και να συμφώνησαν στο αντίτιμο, θα μπορέσει να προχωρήσει. Οι μηχανισμοί θα θέλουν ο καθένας το δικό του κατιτίς για να το προχωρήσουν, και ίσως τελικά να πάρει καιρό μέχρι που θα μείνει πίσω από τις (όποιες) εξελίξεις - με το η.τ στην παρανομία ως τότε, πάλι.
Απ' ότι ξέρω, πιστοποίηση υγρών ατμίσματος δεν έχει συμβεί πουθενά. Πράγμα που δείχνει πως πιθανό να είναι όλα άσφαιρα και τζούφια, σε μια προσπάθεια του ενός και του άλλου να βγάλουν βραχυπρόθεσμο κέρδος.
Τέλος: μπορεί να επέμβει η ευρωπαϊκή ένωση. Και άν επέμβει βέβαια, θα επέμβει για να τσεκουρώσει ένα κράτος το οποίο επιτρέπει σε τοπικές εταιρίες να ολιγοπωλούν την αγορά, απαγορεύοντας στους ξένους την βασική αρχή της ευρωπαϊκής ένωσης: κανένας φραγμός στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Μπορεί ήδη η flavourart να έχει προβεί σε διάβημα στον εμπορικό πρόξενο, να τον ρωτήσει προς ποια κατεύθυνση κινείται τελικά η ελληνική νομοθεσία. Ο μόνος τρόπος να ισχύουν οι κατά κράτος περιορισμοί είναι να πιστοποιηθεί αυτό σαν φάρμακο, πράγμα που δεν βολεύει τους έμπορους γιατί θέλουν το μονοπώλιο της λιανικής του πώλησης (και του λιανικού του κέρδους) και όχι να το χαρίσουν αυτό στα φαρμακεία.
Το πιθανότερο είναι πως η γραφειοκρατία θα αναλάβει το ζήτημα, πιθανόν να πληρώνουμε και γι' αυτό κάποιο πρόστιμο, και να διαιωνίζεται η κατάσταση χωρίς οι ξένοι να μπορούν να πουλήσουν επίσημα στην ελλάδα.
Και όλα αυτά βέβαια, χωρίς να υπάρχουν έρευνες πως τα πιστοποιημένα υγρά είναι ασφαλή/πιο ασφαλή (πώς θα μπορούσανε άλλωστε;) , και χωρίς να μπορεί να απαγορευτεί η αγορά υγρών από το εξωτερικό - η σημερινή κατάσταση: τίποτα ενδοκοινοτικό δεν μπορεί να υπόκειται σε εμπορικό έλεγχο στα σύνορα. Για τα κινέζικα θα υπάρχει το κορώνα-γράμματα που υπάρχει και σήμερα.
Τι μπορεί να κρύβεται - 5ο (και τελευταίο) Μέρος
Θα κλείσω παρουσιάζοντας εδώ την διαδικασία που θα είχε ακολουθηθεί, εάν το κράτος, οι έμποροι και γενικά οποιοσδήποτε ανακατεύεται στα πράγματα, ενδιαφέρεται πραγματικά για ποιοτικά και ασφαλή προϊόντα, και βέβαια και το πορτοφόλι μας:
- Το υπουργείο υγείας θα ανέθετε στην γενική γραμματεία καταναλωτή να ορίσει μία επιτροπή η οποία, με βάση τις υπάρχουσες έρευνες, θα συντάξει μία λίστα με ουσίες οι οποίες επιτρέπεται να είναι μέσα στα υγρά ατμίσματος και τις μέγιστες αυτών συγκεντρώσεις. Το κριτήριο θα είναι: ικανοποιητικές ενδείξεις ότι χρήση αυτής της ουσίας στην μέγιστη δυνατή συγκέντρωση, είναι ασφαλέστερη από το κάπνισμα ενός μικρού αριθμού τσιγάρων.
Αν βέβαια, ειπωθεί ότι δεν μπορούν να αναλάβουν τέτοια ευθύνη, ας μην δηλώνουν πως μπορεί να αναλάβουν την ευθύνη να πιστοποιήσουν τα υγρά για να μας προστατεύσουν - όπως κάνουν τώρα. Αυτό είναι χοντρότερο.
Και βέβαια, θα απαιτεί για την κατασκευή τους συγκεκριμένες προδιαγραφές πρώτων υλών. Λ.χ. να επιβάλλει η PG να είναι USP ή τα αρώματα να μην έχουν ελαιούχα βάση - εφ' όσον το θεωρήσουν σημαντικό.
- Οποιοσδήποτε έχει το δικαίωμα να πουλάει και να κατασκευάζει υγρά, με βάση αυτές τις προδιαγραφές. Περιορισμοί για να βγάλει την άδεια κατασκευαστή υγρών άτμισης , σε αντιστοιχία με τα άλλα τρόφιμα:
Παρασκευαστήριο με συνθήκες υγιεινής, ελεγμένο από το υγειονομικό.
Εξοπλισμός ικανός να δώσει την ακρίβεια που δηλώνει πως θα έχουν τα συστατικά του.
Εκτύπωση πάνω σε κάθε υγρό των συστατικών του, σύμφωνα με την νομοθεσία που διέπει όλα τα τρόφιμα.
- Θα γίνονται σποραδικοί, τυχαίοι αλλά συχνοί έλεγχοι σε υγρά και εργαστήρια. Αυτοί θα ελέγχουν:
Για τα παρασκευαστήρια: ότι τηρούνται οι συνθήκες υγιεινής και ο εξοπλισμός είναι επαρκής για τα προϊόντα του παρασκευαστή.
Ότι τα συστατικά των υγρών με βάση την ετικέτα ανταποκρίνονται στις θεσμοθετημένες προδιαγραφές, και ότι το πραγματικό περιεχόμενο των υγρών ανταποκρίνεται στην ετικέτα.
Ότι, τέλος, σύμφωνα με τα παραστατικά του παρασκευαστή, τα προϊόντα του φτιάχτηκαν με πρώτες ύλες επώνυμες και σύμφωνα με τις ανωτέρω προδιαγραφές.
Αυτά είναι όλα, βέβαια, επιστημονική φαντασία. Το κράτος είναι αδιάφορο για την υγεία των πολιτών του ή την δίκαιη νομοθετική του αντιμετώπιση, ενώ οι 'μεγάλοι' - σε κάθε κλάδο - έχουν αποδείξει πως κρατάνε και το πεπόνι και το μαχαίρι και κάνουν ότι γουστάρουν για το κέρδος τους, αδιαφορώντας για οτιδήποτε άλλο - της δημόσιας υγείας συμπεριλαμβανομένης.
Και θα κλείσω με μία λεπτομέρεια που ποτέ δεν αναφέρει κανένας, αλλά είναι πολύ σημαντική:
Τυποποίηση δεν σημαίνει καλή ποιότητα. Σημαίνει απλώς σταθερή ποιότητα.