Απ' όλα τα "βοηθήματα" ελέγχου μας, της χαράς μας συμπεριλαμβανομένης. Οφείλει να αναβλύζει ελεύθερη και όχι υποβοηθούμενη (έτσι διαπιστώνεται η "οριστική" θεραπεία μας από τον ψυχίατρο).
Για τον έρωτα δεν ξέρω αν δεν συστήνονται τα "βοηθήματα" (τα αντικείμενα του πόθου μας τέτοια είναι
).
Οι εξαρτήσεις μας από το άτμισμα είναι πολλαπλές (όπως και από το τσιγάρο, το ποτό κλπ). Έχουν να κάνουν με
τέσσερα βασικά πράγματα, αλληλοεξαρτώμενα/αλληλοσυμπληρούμενα.
Το ένα είναι οι γονιδιακές καταβολές μας (μας χαρακτηρίζουν ως προς το πόσο επιρρεπείς είμαστε σε εξαρτήσεις). Οι ηδονικοί τύποι (που είναι οι πιο έντονοι "κυνηγοί" των ηδονών) είναι πιο επιρρεπείς.
Το δεύτερο είναι η ανατροφή μας από βρέφη μέχρι την ηλικία των 7 χρονών (για πολλούς, μέχρι να ξεκινήσει η εφηβεία). Τότε χτίζονται οι εξαρτησιακοί μας έλεγχοι από τους γονείς μας (πάνω στην απειλή του "θανάτου" από έλλειψη τροφής, πάνω στην απειλή της απώλειας/εγκατάλειψης από έλλειψη αγάπης, κλπ).
Το τρίτο είναι η ποσόστωση των διαφορετικών σταδίων εξέλιξής μας (κατά Φρόιντ) στη σύνθεση της προσωπικότητάς μας, σε κάθε φάση της ζωής μας. Για παράδειγμα, η πιπίλα στο άτμισμα δηλώνει μεγάλο ποσοστό του πρώτου "στοματικού σταδίου" ανάπτυξής μας. Είναι το σύνδρομο των μωρών να δοκιμάζουν την πρώτη επαφή τους με τον κόσμο, βάζοντας τα πάντα στο στόμα τους (η γεύση είναι από τα πρώτα συστήματα που αναπτύσσονται στον άνθρωπο για την εξασφάλιση της επιβίωσής του, μέσω της τροφής). Δηλώνει έντονη "μνήμη" από τον βρεφικό θηλασμό μας (είναι πιο έντονη, αν διακόπηκε πριν τον χορτάσουμε). Το στοματικό στάδιο (με έντονη ποσόστωση, λόγω πιθανής "απότομης" διακοπής θηλασμού) χαρακτηρίζει και τους ανθρώπους που το ρίχνουν στο φαγητό και έχουν παραπανίσια κιλά.
Το τέταρτο είναι οι εθιστικές "ουσίες" ως πόλοι: έλξης (ηδονικής), καταφυγής (κατά τις στεναχώριες) και "φυγής" (από την άσχημη πραγματικότητα). Όλα αυτά "καθοδηγούνται" από το αρχετυπικό ένστικτο επιβίωσης. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται όλα όσα ερεθίζουν "διεγερτικά" τον εγκέφαλο. Και ο έρωτας, μετά την τροφή, είναι ο πιο αρχέγονος διεγερτικός ερεθισμός. Τον εγκέφαλο, όμως, ερεθίζουν ιδιαίτερα έντονα και τα σύνθετα/πολύπλοκα ερεθίσματα, δηλ. αυτά που "ανάβουν" συνδυαστικά πολλές συνάψεις του και του δημιουργούν πρωτόγνωρα νευρωνικά δίκτυα. Αυτή τη δουλειά κάνουν οι τόσες πολλές ουσίες που παράγονται κατά το κάπνισμα του τσιγάρου (όσο περισσότερες είναι, τόσο μεγαλύτερο το ερέθισμα του εγκεφάλου και το κόλλημά του). Την ίδια δουλειά κάνουν και οι πολλές ουσίες των αρωμάτων μέσα στα υγρά ατμίσματος (όσο πιο πολλά, τόσο πιο "καλά" για την διέγερση απόλαυσης).
Όλα αυτά στηρίζονται σε βασικό μηχανισμό των νευρώνων-υποδοχέων της ντομαμίνης, σεροτονίνης και λοιπών νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο (σύστημα αυτομάτου ελέγχου, που με απλά λόγια αποκαλείται "ένστικτο επιβίωσης"). Το σύστημα των υποδοχέων αυτών σε κάποιους εγκεφάλους δεν λειτουργεί χρονικά πάντα σωστά και συχνά καταλήγει σε υπερλειτουργία (που οδηγεί σε υπερβολές καπνίσματος, ατμίσματος, φαγητού, ποτού, σεχ, κλπ) ή σε "μπούκωμα" (που οδηγεί σε κατάθλιψη ανηδονική). Το θέμα είναι αν σε τέτοιες ακραίες περιπτώσεις μπορούμε να ανακτήσουμε τον έλεγχο του "μέτρου" μόνοι μας. Άλλοτε ναι, άλλοτε όχι. Εξαρτάται από τον κάθε άνθρωπο, το γονίδιό του και τις εμπειρίες της ζωής του. Η ψυχιατρική στην επανάκτηση του ελέγχου αυτού και στον "επαναπρογραμματισμό" του (και με διαφορετικό "προγραμματισμό", βλ. firmware upgrade) έχει ειδικευτεί.
Αρκετά σας ζάλισα με την πρωινή λογοδιάρροιά μου. Τέλειωσε και ο πρωινός Σαββατιάτικος καφές μου και... σας αφήνω στην ησυχία σας να χαλαρώσετε... ατμίζοντας.
Καλημέρα σε όλους σας.