Το βρήκα σε ένα άρθρο.
Οι μπαταρίες λιθίου έχουν πολύ χαμηλό αριθμό φορτίσεων εκφορτίσεων σε σχέση με τις παλαιότερες τεχνολογίες. Ο απόλυτος αριθμός είναι 300-400 κύκλοι. Τι εννοούμε όμως με τον όρο κύκλος φόρτισης-εκφόρτισης;
Κύκλος θεωρείται μια πλήρη φόρτιση και ακολούθως η -έστω και τμηματικά- πλήρη εκφόρτιση ενος πλήρους «γεμίσματος» του ντεπόζιτου. Θα το παραλληλίσω με το ντεπόζιτο ενος αυτοκινήτου για να γίνει ποιο κατανοητό. Γεμίζουμε το ντεπόζιτο με 100 λίτρα βενζίνη. Καταναλώνουμε 20 και συμπληρώνουμε πάλι στο πλησιέστερο βενζινάδικο τα 20 που μόλις καταναλώσαμε. Ακολούθως καίμε 80. Μόλις ολοκληρώσαμε εναν κύκλο φόρτισης-εκφόρτισης. Ουσιάστικα, σαν μια εκφόρτιση θεωρείται η κατανάλωση του 100% της χωρητικότητας της μπαταρίας μας με όποιο τρόπο κι αν γίνει αυτή.
Οι μπαταρίες λιθίου, ενοχλούνται πολύ απο τις βαθιές εκφορτίσεις. Αυτό δηλαδή που γνωρίζαμε πως ήταν σωστή χρήση στις παλαιότερες τεχνολογίες είναι εντελώς αντίθετο στις λιθίου. Αν αφήσουμε μια μπαταρία λιθίου να φθάσει στο 0% της χωρητικότητας της, το εσωτερικό κύκλωμα ελέγχου είναι πιθανό να διακόψει την λειτουργία της μόνιμα. Αυτό γίνεται, γιατί τότε υπάρχει κίνδυνος απο τη χρήση της. Αν και θα μπορούσε να φορτίστει κανονικά και απροβλημάτιστα, υπάρχουν κάποιες στατιστικές πιθανότητες να γίνει βίαιη εκτόνωση αερίων τα οποία μπορεί να προκαλέσουν κίνδυνο για το χρήστη. Έτσι, η απαίτηση απο τους κατασκευαστές μπαταριών ήταν να λάβουν αυτό το επιπρόσθετο μέτρο προστασίας των καταναλωτών. Καλώς έπραξαν.
Πεθαίνουν και μόνες τους
Οι μπαταρίες λιθίου, φθείρονται ακόμα και όταν δεν χρησιμοποιούνται, αυτό συμβαίνει λόγω της εσωτερικής αντίστασης που υπάρχει σε κάθε μη ιδανικό στοιχείο. Έτσι, εαν η μπαταρία παραχθεί στο εργοστάσιο και ακολούθως μείνει μια τριετία στο «ράφι», υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η μπαταρία να διατηρεί ενα μικρό κλάσμα της σχεδιασμένης χωρητικότητας ή ακόμα, να μη λειτουργεί καθόλου. Άρα, μια μπαταρία που «κάθεται» φθείρεται εξίσου με το να τη χρησιμοποιούσαμε κανονικά. Ο χρόνος ζωής τους επηρεάζεται τόσο απο τους κύκλους φόρτισης-εκφόρτισης όσο και απο το χρόνο που πέρασε απο την κατασκευή τους.
Να την αφήνω να αδειάζει τελείως και μετά να την φορτίζω; Θα κρατήσει περισσότερο έτσι;
Όχι. Θα της κάνετε ζημιά. Οι μπαταρίες λιθίου και πάλι σε αντίθεση με το παρελθόν, προτιμούν συμπληρωματικές φορτίσεις. Το ιδανικό είναι να τις φορτίζετε οσο ποιο συχνά μπορείτε μη επιτρέποντας τους να φτάσουν στα κάτω όρια τους. Αυτός είναι ο ιδανικός τρόπος χρήσης.
Δηλαδή πως αποφεύγω το φαινόμενο μνήμης;
Οι μπαταρίες λιθίου δεν έχουν φαινόμενο μνήμης. Φαινόμενο μνήμης είχαν οι παλαιότερες τεχνολογίες. Τι είναι όμως αυτό το φαινόμενο; Οι συμπληρωματικές φορτίσεις, στις παλαιότερου τύπου μπαταρίες -π.χ. τις αφήναμε να εκφορτίσουν ως το 80% και μετά φορτίζαμε- είχαν κακή επίδραση πάνω τους. Η μπαταρία απο κάποιο σημείο και μετά, «θυμόταν» πως στο 80% πήγαινε για … γέμισμα και όταν κάποια στιγμή θέλαμε να εκφορτίσουμε περισσότερο, η μπαταρία «νόμιζε» πως δεν είχε άλλη ενέργεια μέσα! Έτσι το ιδανικό σε εκείνες τις μπαταρίες, ήταν να τις αφήνουμε να αδειάσουν εντελώς πριν τις βάλουμε πάλι στη φόρτιση. Στις λιθίου δεν υπάρχει κανένα όφελος, το αντίθετο μάλιστα.
Και γιατί οι κατασκευαστές προτείνουν να κάνουμε βυθίσεις εκφόρτισης που και που;
Ναι, το προτείνουν γιατί είναι σωστό. Η χημεία ιόντων λιθίου και πολυμερούς λιθίου, δεν έχει φαινόμενο μνήμης, έχει όμως… το κύκλωμα που τις ελέγχει! Το κύκλωμα που αναφέραμε παραπάνω, διαθέτει μια «βάση δεδομένων» οπου συλλέγει στατιστικά και μετρήσεις συνεχώς. Παρακολουθεί δηλαδή την απόδοση της μπαταρίας και υπολογίζει με μαθηματικούς τύπους το «πόση χωρητικότητα» έχουν τα κελιά που ελέγχει. Εαν λοιπόν χρησιμοποιούμε πάντα τη μπαταρία όπως πρέπει, δηλαδή με μικρές φορτίσεις, μη επιτρέποντας της να αδειάσει τελείως, το κύκλωμα αρχίζει να βγάζει σφάλματα στις στατιστικές του και να θεωρεί πως οι μπαταρίες διατηρούν μικρότερη ενέργεια απο όση πραγματικά μπορούν να χωρέσουν.
Εκεί ερχόμαστε εμείς για να βελτιώσουμε αυτές τις στατιστικές. Που και που, δηλαδή περίπου κάθε 30 κύκλους φόρτισης-εκφόρτισης, πρέπει να αφήσουμε την μπαταρία να βυθιστεί στο 3% της χωρητικότητας της. Με αυτό τον τρόπο, το κύκλωμα καταγράφει στα δεδομένα του τις πραγματικές τιμές χωρητικότητας και έτσι η μπαταρία μας θα έχει μεγαλύτερο χρόνο ζωής.