Και σκεφτείτε ότι η Ελλάδα είναι ίσως η πιο φτηνή χώρα της Ευρώπης όσον αφορά τα προϊόντα καπνού.
Όταν κάποιος αυξάνει την τιμή ενός αγαθού, το αγαθό είναι λίγο οξύμωρο για το κτ αλλά και οι σφαίρες αγαθό θεωρούνται, είτε κράτος είτε ιδιώτης, σε έναν τέλειο οικονομετρικά κόσμο, λαμβάνει υπ' όψιν του τη λεγόμενη ελαστικότητα ζήτησης. Ένα αγαθό λοιπόν, είναι είτε ελαστικό (είδη και υπηρεσίες μη πρώτης ανάγκης), είτε ανελαστικό (είδη και υπηρεσίες που θεωρούνται πρώτης ανάγκης αλλά μπορεί να έχουν υποκατάστατα αγαθά ίσως χαμηλότερης ποιότητας ή κύρους) και μηδενικής ελαστικότητας (είδη που πράγματι είναι απαραίτητα και δεν αντικαθιστώνται). Στην πρώτη περίπτωση, μία αύξηση στην τιμή θα αποφέρει μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση στη ζήτηση και άρα μείωση του κέρδους (πχ αν αυξηθεί το ψωμί για τοστ Καραμολέγκος, ο αγοραστής θα προτιμήσει μια άλλη μάρκα). Στη δεύτερη, μία αύξηση στην τιμή θα αποφέρει μικρότερη ποσοστιαία μείωση στη ζήτηση και άρα αύξηση του κέρδους(πχ είδη καπνού, αν αυξηθεί το Marlboro δεν θα αλλάξει ο χρήστης μάρκα, απλά ίσως καπνίζει λιγότερο). Στην τρίτη, όσο και να αυξάνουμε την τιμή, η ζήτηση δεν μεταβάλλεται καθόλου (περίπτωση πχ του Χ αντικαρκινικού φαρμάκου, όσο και να πάει η τιμή του θα συνεχίσουν να το παίρνουν αυτοί που το έπαιρναν και πριν). Υπ' όψιν ότι σε αυτές τις θεωρήσεις εννοείται πως το κατά κεφαλήν εισόδημα παραμένει σταθερό ατομικά και όχι μεσοσταθμικά - δεν μας ενδιαφέρει αν ο Χ δεκαπλασιάζει το εισόδημα του ενώ ο Ψ υποδεκαπλασιάζει, περίπτωση που μεσοσταθμικά κρατάει το κατά κεφαλήν εισόδημα ίδιο.
Τα είδη καπνού, ιδιαίτερα όταν δεν υπήρχε η εναλλακτική του ητ, ανήκουν στα ανελαστικά αγαθά όπως και τα καύσιμα.Γι αυτό και τα πρώτα που παίρνουν αυξήσεις, είναι τα προϊόντα με ΕΦΚ, βλέπε ένταξη της βενζίνης σε καθεστώς ΦΠΑ βάσει πωλήσεων και όχι βάσει αγορών από το 2010. Μπορώ να μιλήσω εκ του ασφαλούς για την Αγγλία στην οποία θήτευσα ως το 2002. Τότε, ένα πακέτο τσιγάρα (εισαγόμενος καπνός, Αγγλική συσκευασία) κόστιζε 4,6 λίρες, με τη λίρα τότε να είναι στις 550δρχ, η 1,61€, όταν τα τσιγάρα στην Ελλάδα κόστιζαν 680δρχ ή σχεδόν €2. Όσο για πακέτα τα οποία εισαγόταν συσκευασμένα, οι τιμές ήταν τεράστιες. Χαρακτηριστικά θυμάμαι σε tobacco shop του Birmingham τη "Χρυσή Κασετίνα Καρέλιας" να κοστίζει 7,10 λίρες, και να με βλέπουν οι Άγγλοι να σβήνω το ένα να ανάβω το άλλο και να νομίζουν ότι είμαι αρραβωνιαστικός της Αθηνάς Ωνάση!
Το ητ από την άλλη, υγρά και hardware, είναι μη ρυθμιζόμενο προΙόν, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει κρατική παρέμβαση, και έχει και τεράστια ελαστικότητα, καθώς η ποικιλία είναι ανεξάντλητη.
Όταν λοιπόν οι αξιότιμοι διαχειριστές των Ευρωπαϊκών κονδυλίων αποφασίσουν όχι μόνο να αφήσουν ήσυχο το εμπόριο ητ αλλά και να επιδοτήσουν κατασκευαστές με έμφαση στην εξωστρέφεια, ίσως δουν χαρά στα ταμεία τους. Αντ' αυτού, προτιμάνε να βεβαιώνουν ανεπίδεκτους είσπραξης φόρους, με 25% επισφάλεια, και το λένε και στα μούτρα μας. Και θα συμβαίνει αυτό όσο νομοθετούν και αποφασίζουν από το γραφείο, χωρίς να λαμβάνουν υπ' όψιν τους "μάχιμους" του επαγγέλματος που ζουν την πιάτσα κάθε μέρα. Μου θυμίζουν έναν πρώην εργοδότη μου, που όταν είχα τη διεύθυνση του γραφείου, είχα εντολή να αυξάνω τις χρεώσεις των πελατών κατά 20% ώστε να τους κάνει έκπτωση 10% στην τελική τιμή(12% στην αρχική) και τελικά να υπάρχει αύξηση 8% και να είναι και όλοι ευχαριστημένοι!
Τελικά συνατμιστές, είμαστε λίγο ονειροπόλοι αλλά καλό είναι αυτό. Η ουσία είναι ότι το κράτος χάνει έσοδα και δημοτικότητα όσον δεν απελευθερώνει ρητά χωρίς σκιές το εμπόριο ητ.