Ένας αντίλογος στη «λογική»
Η είδηση. «Δεκτό έγινε από την αρμόδια επιτροπή της βουλής το νομοσχέδιο για τα προϊόντα καπνού». Μεταξύ αυτών, ενσωματώνει τις για πρώτη φορά, ρυθμίσεις για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, μέσω ψηφισμένης από το ευρωκοινοβούλιο οδηγίας.
Βεβαίως και είναι υποχρεωμένες όλες οι χώρες να ενσωματώσουν την οδηγία, είτε συμφωνούν είτε διαφωνούν, επί μέρους ή εν τω συνόλο της και ως έτσι, δεν έχει αξία οποιαδήποτε κριτική σε αυτήν. Ωστόσο θέματα όπως η απαγόρευση χρήσης σε δημόσιους χώρους, αφέθηκαν στο κάθε κράτος μέλος να τα ρυθμίσουν. Σε αυτό το πλαίσιο το δικό μας υπουργείο εντάσει και την χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων, στον ήδη από το 2008 ψηφισμένο αντικαπνιστικό νόμο. Ο υπουργός, τόσο σε συνεντεύξεις του, όσο και στην ομιλία του στην αρμόδια επιτροπή της βουλής, επιχειρώντας να στηρίξει αυτή του την απόφαση είπε πως:
n «Το ηλεκτρονικό τσιγάρο, είναι προσομοίωση του καπνίσματος και άρα ενισχύει την καπνιστική συμπεριφορά» ενώ η πρόθεση του υπουργείου είναι στην αντίθετη κατεύθυνση.
Προσομοίωση καπνίσματος, είναι να έχεις ένα τσιγάρο ή ένα στιλό στο στόμα, αλλά το άτμισμα δεν είναι προσομοίωση του καπνίσματος. Είναι αντικατάσταση του καπνίσματος. 6 χρόνια χρήστης τέτοιων συσκευών, δεν έχω προσομοιώσει το κάπνισμα αλλά το έχω διακόψει και το έχω αντικαταστήσει με το άτμισμα. Πλέον μου είναι πολύ δυσχερές να βρεθώ σε μέρος όπου καπνίζουν άλλοι και ο καπνός και η μυρωδιά του τσιγάρου μου προκαλούν δυσφορία. Αλήθεια όμως, το κάπνισμα καθώς και το άτμισμα, μόνο στους κλειστούς χώρους ενισχύουν την καπνιστική συμπεριφορά? Στους ανοιχτούς χώρους δεν την ενισχύουν? Διότι αν αυτή είναι η πραγματική πρόθεση του υπουργείου, τότε θα όφειλε να απαγορέψει το κάπνισμα σε όλους τους δημόσιους χώρους. Τότε θα μας έπειθε για τις προθέσεις του, τώρα όμως δεν μας πείθει. Δεν μας πείθει διότι η απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς μόνο δημόσιους χώρους, έγινε (και σωστά έγινε) για λόγους προστασίας της δημόσια υγείας. Επομένως ανάλογο όφειλε να ήταν και το κριτήριο λήψης απόφασης για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, για το οποίο όμως, όλες οι έρευνες που έγιναν, έδειξαν πως δεν υφίσταται «παθητικό άτμισμα» και πως το περιβάλλον ακόμη και κλειστών χώρων δεν επηρρεάζεται από την παρουσία ατμιστών. Είναι σαφές λοιπόν πως αποφασίζουμε με διαφορετικά μέτρα και σταθμά. Γιατί κύριε υπουργέ?
Από την άλλη, όταν αναγκάζουμε τον ατμιστή να ατμίσει στον ιδιο χώρο με έναν καπνιστή τι ακριβώς το αντίθετο κάνουμε από το να ενισχύσουμε την καπνιστική συμπεριφορά του?
n «Η προσέγγιση του λιγότερο βλαπτικού είναι λάθος και δεν βρίσκεται στην δική μας λογική.» ‘Οταν μια τέτοια προσέγγιση είναι θέμα ζωής ή θανάτου, είναι αλήθεια προσέγγιση εκτός λογικής? Το κάπνισμα δεν είναι κακό, επειδή είναι απλά βλαπτικό (αλήθεια τι δεν είναι?) αλλά επειδή θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία. Το κάπνισμα σκοτώνει και το ξέρουμε. Το υπουργείο υγείας της Αγγλίας επίσημα ανακοίνωσε πως από τα στοιχεία που έχει στην διάθεσή του, το άτμισμα είναι τουλάχιστον κατά 95% λιγότερο βλαπτικό από το κάπνισμα και άρα δεν θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία. Αυτός είναι και ο λόγος που όλοι εμείς, πρώην καπνιστές, πλέον έχουμε αντικαταστήσει το κάπνισμα με το «άτμισμα». Τι ωραία που είναι να τα προσπερνάμε με μια ωραία περιγραφή «λιγότερο βλαπτικό» και να το βγάζουμε εκτός της λογικής μας. Τι λέτε δηλαδή στους καπνιστές κύριε υπουργέ? Πως δεν είναι στην δική σας λογική να τους βοηθήσετε με ένα προϊόν που τουλάχιστον δεν θα τους σκοτώσει? Αυτό τους λέτε? Η λογική του «λιγότερου βλαπτικού» κύριε υπουργέ είναι θέμα «ζωής ή θανάτου» και δεν μπορείτε να το προσπερνάτε τόσο εύκολα με διατυπώσεις που κρύβουν την ουσία.
«Η προσέγγιση μας είναι αυτή της Δημόσιας Υγείας και της προστασίας του μείζονος αγαθού που είναι η Υγεία, και όχι οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στην καπνοβιομηχανία και σε άλλες δραστηρίοτητες, αξιοποιώντας τη γενικευμένη πεποίθηση ότι το τσιγάρο είναι επιβλαβές, να τεκμηριώσουν στην αγορά προϊόντα ως λιγότερο επιβλαβή».
Ώστε έτσι κύριε υπουργέ, βλέπετε το θέμα του Η.Τ. ως ανταγωνισμό ανάμεσα στην καπνοβιομηχανία και άλλες δραστηριότητες. Πραγματικά είναι θλιβερό το λιγότερο που μπορεί να πει κανείς διότι δείχνετε να μην έχετε καταλάβει πως έχετε στα χέρια σας ένα εργαλείο που αποτελεί την αρχή του τέλους του καπνίσματος και των συνεπειών του και εσείς ανακρούετε πρύμναν. Ακολουθώντας την ρητορική σας θα μπορούσα και εγώ να σας πω πως η απόφασή σας, υποκρύπτει σκοπιμότητες και συμφέροντα. Θέλετε να παίξουμε σε αυτό το επίπεδο? Εύκολο θα μου ήταν και θα χάνατε να είστε σίγουρος.
Γιατί στην επιτροπή δεν κλήθηκε εκπρόσωπος των ατμιστών, παρόλο που έγινε αίτημα? Γιατί δεν κλήθηκε ο Δρ. Κων. Φαρσαλινός που έχει εκπονήσει πάνω από 40 έρευνες για το ηλεκτρονικό τσιγάρο και έχει κληθεί μέχρι και από το αντίστοιχο υπουργείο της Μαλαισίας? Γιατί κλήθηκε μόνο ο εκπροσωπος των Ελληνικών επιχειρήσεων Η.Τ. που δεν εκπροσωπεί τους ατμιστές και από την άλλη 4 Ιατροί που δεν είχαν από κανέναν αντίλογο επιστημονικά?
Γιατί ισχυρίζεστε πως δεν έχετε αποδείξεις και πως χρειάζονται χρόνια ώστε να διερευνηθούν οι μακροχρόνιες συνέπειες? Μέχρι τότε? Άστους να πεθαίνουν? Γιατί οι μισοί από όσους θα συνεχίσουν το κάπνισμα θα πεθάνουν λόγω των συνεπειών του. Αλήθεια Γιατρέ, πείτε μας για πιο φάρμακο έγιναν έρευνες μακροχρόνιων συνεπειών πριν κυκλοφορήσει προς διάθεση? Πείτε μας γιατρέ, πόσα φάρμακα έχουν ανακληθεί μετά από χρόνια? Γιατρός είστε, θα ξέρετε.
Σαν γιατρός που είστε, σίγουρα θα ξέρετε πως η γλυκερίνη και η προπυλενική γλυκόλη δεν αποτελούν κίνδυνο και δεν υπάρχει καμία περίπτωση όσα χρόνια και να χρειάζεται να περάσουν να αποδειχθεί πως είναι ικανές να σκοτώσουν ατμιστή. Γιατρός είστε, δεν μπορεί να μην το ξέρετε ούτε αυτό.
n «πολλές φορές, κυρίως για τους νέους ανθρώπους, το ηλεκτρονικό τσιγάρο μπορεί να αποτελεί την πύλη εισόδου στο κανονικό τσιγάρο, όπως αναφέρει και η σχετική κοινοτική οδηγία.» Ωραιότατα και επειδή το αναφέρει η «αγία κοινοτική οδηγία» έτσι θα είναι. Ουδεμία σημασία έχει πως όλες η σχετικές μελέτες, έδειξαν σχεδόν μηδενικό ποσοστό διείσδυσης του ατμίσματος σε μη καπνιστές. Κύριε υπουργέ, το ευρωβαρόμετρο, επίσημο όργανο της Ευρωπαϊκής επιτροπής σε στατιστική του μελέτη, έδειξε ποσοστό μόλις 0,09% δηλαδή ούτε 1 στους χίλιους που έχουν ξεκινήσει απευθείας το άτμισμα χωρίς προηγούμενα να ήταν καπνιστές. Αυτή είναι η πύλη που επικαλείστε? Φοβάστε για το 0,09% αδιαφορώντας για τα εκατομύρια των καπνιστών που θα πεθάνουν από αυτή την συνήθειά τους? Το νομοθετικό έργο κύριε υπουργέ, οφείλει να γίνεται με πειστήρια, αποδείξεις, τεκμηριώσεις και όχι με ευχολόγια, ατεκμηρίωτες απόψεις ή και ιδεοληψίες.
n «Όπως τόνισε στην τοποθέτησή του ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, το κύριο ζήτημα είναι η εξάρτηση από τη νικοτίνη, πράγμα που σημαίνει ότι, ακόμη και η προσομοίωση του ηλεκτρονικού τσιγάρου μπορεί να συντηρεί την εξάρτηση» Τι λες υπουργέ μου? Αυτό είναι το κύριο πρόβλημα? Δηλαδή το κύριο πρόβλημα δεν είναι πως το τσιγάρο μας σκοτώνει? Όχι βέβαια λόγω της νικοτίνης που περιέχει αλλά λόγω των ουσιών της καύσης. Η εξάρτηση από τη νικοτίνη το πρόβλημα που δημιουργεί είναι να θέλουμε να καπνίζουμε κάτι που εν τέλη θα μας σκοτώσει. Θα μας σκοτώσει όμως το κάπνισμα, όχι η νικοτίνη και εξ’αυτού η εξάρτηση από τη νικοτίνη δημιουργεί κοινωνικό πρόβλημα. Γιατί ακριβώς είναι ζήτημα η νικοτίνη για όσους θέλουν να την λαμβάνουν χωρίς ωστόσο αυτό να βλάπτει τους άλλους αλλά ούτε και τον ίδιο τους το εαυτό στο επίπεδο που να κινδυνεύει η ζωή τους? Η καφείνη κύριε υπουργέ? Το αλκοόλ? Αυτά δεν είναι ουσίες που προκαλούν εξάρτηση? Ξέρετε αυτό που επιχειρείτε πως ονομάζεται? Αποπροσανατολισμός!! Ξέρετε κύριε υπουργέ πως η συνήθεια του καπνίσματος δεν είναι μόνο η νικοτίνη? Ξέρετε πως για όλους εμάς τους καπνιστές (πρώην έστω αλλά και νυν) το κάπνισμα είχε λάβει (και συνεχίζει να έχει) μια μορφή ιεροτελεστίας? Κάπνισμα σε κάθε μας στιγμή, δυσάρεστη ή και ευχάριστη. Με ένα τσιγάρο στο στόμα στη ζεμπεκιά αλλά και στο εκτελεστικό απόσπασμα ή και σαν τελευταία μας επιθυμία. Αντιλαμβάνεστε τι λέτε κύριε υπουργέ? Το κάπνισμα είναι τρόπος ζωής και όχι απλά ζήτημα νικοτίνης. Αν ήταν το ζήτημα μόνο η νικοτίνη, πολύ μα πολύ εύκολα θα μασούσαμε τσίχλες, θα παίρναμε τη νικοτίνη και τελειώσαμε!! Θα τελειώναμε κύριε υπουργέ πολύ εύκολα και θα είχε νόημα καμία συζήτηση!! Αλλά δεν μπορεί να μην το ξέρετε πως οι τσίχλες, τα επιθέματα και όλα τα σχετικά έχουν πενιχρά αποτελέσματα!! Όπως πενιχρά αποτελέσματα έχουν και άλλα που θέλετε να επαναφέρετε στην συνταγογράφηση!! Το champix και τα όμοιά του!! Δεν το ξέρετε ή το ξέρετε και το κρύβετε!! Στην επιστήμη λένε πως όταν με τους ίδιους τρόπους προσπαθούμε να φέρουμε διαφορετικό αποτέλεσμα, είναι παράνοια!! Εμπρός λοιπόν, συνταγογραφείστε ξανά το πανάκριβο Champix ελπίζοντας σε τι ακριβώς? Άλλωστε αυτό είναι αθώο (παρόλο που ξέρετε πως έχει απαγορευθεί να το χρησιμοποιούν εν ενεργεία πιλότοι στην Αμερική και στην Γαλλία) ενώ το Η.Τ. που έχει εξαιρετικά καλύτερα αποτελέσματα στην διακοπή του καπνίσματος είναι απλά λιγότερο βλαπτικό και δεν βρίσκεται στην λογική σας. Δυστυχώς κύριε υπουργέ, ενώ σας δόθηκε μια θαυμάσια ευκαιρία να είστε εσείς αυτός που θα έδινε ένα πραγματικά ισχυρό χτύπημα στο κάπνισμα, εσείς ακολουθείτε την πεπατημένη με τα στερεότυπα την ιδεοληψία και την αποφυγή της ευθύνης, μη τυχόν και αποδειχθεί κάποτε, αυτό που ήδη από τώρα ευαγγελίζεστε και ενδεχόμενα άλλα που θα ήθελα να αποφύγω να τα ονοματίσω, ούτε καν να τα σκέφτομαι δεν θα ήθελα για εσάς.
Οι ατμιστές στην χώρα μας κύριε υπουργέ, υπολογίζονται περίπου στις 200.000. Μικρό ίσως νούμερο για να ασχοληθείτε σοβαρά μαζί τους. Στην Αγγλία υπολογίζονται περίπου στα 3,5 εκατομμύρια. Η Αγγλία ενσωμάτωσε την οδηγία, παρόλες τις δηλωμένες διαφωνίες της με αυτήν,αλλά επιτρέπει το άτμισμα παντού. Όταν πριν περίπου 2,5 χρόνια, η οδηγία αυτή περνούσε από το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο , το κόμμα του Nigel Farage, είχε αντιταχθεί σθεναρά στις ρυθμίσεις για το Η.Τ. και μάλιστα βουλευτές του τότε, είχαν κάνει και ακτιβιστικές ενέργειες έξω από το κοινοβούλιο. Επειδή παρακολουθούμε τις διεθνείς εξελίξεις συμμετέχοντας σε ηλεκτρονικές κοινότητες, η συντριπτική πλειοψηφία των Άγγλων ατμιστών, ψήφισε υπέρ του Brexit κύριε υπουργέ.
Αυτό σαν πληροφορία, έτσι για να το ξέρετε. Μήπως οι πολιτικοί πρέπει να αρχίσουν να ακούν τα καμπανάκια?
Κάτι ακόμη για το κλείσιμο. Πραγματικά είναι θλιβερό να ακούμε σαν φωνή της λογικής τους δύο βουλευτές της Χ.Α. που έλαβαν το λόγο στην επιτροπή κοινωνικών υποθέσεων. Είναι θλιβερό και λυπηρό και κάποιος έχει την ευθύνη για αυτό. Να ξέρετε πως είτε την αποδέχεται κάποιος είτε όχι αυτή την ευθύνη, αυτή αποδίδεται από την κοινωνία έτσι κι αλλιώς. Θα μπορούσατε να μείνετε στην ιστορία ως εκείνος ο υπουργός υγείας που τόλμησε ενάντια στα στερεότυπα. Άλλωστε αυτούς μνημονεύει η Ιστορία. Αυτούς που τόλμησαν όταν έπρεπε.
Υπόμνημα: Χώρες που με νόμο επιτρέπεται το άτμισμα σε κλειστούς δημόσιους χώρους.
Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Εσθονία
Χώρες που απαγορεύεται
Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Πορτογαλία, Σλοβακία και προσφάτως Ελλάδα
Χώρες που επιτρέπεται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους
Πολωνία, Σλοβενία
Χώρες με ειδικά καθεστώτα
Δανία όπου αποφασίζει ο ιδιοκτήτης ή ο εργοδότης.
Γερμανία, όπου κάθε κρατίδιο αποφασίζει χωριστά.