Ειδικό Ευρωβαρόμετρο με θέμα : Αντιμετώπιση του καπνού από τους ΕυρωπαίουςΗ έρευνα έγινε στην ΕΕ των 27, τον Φεβρουάριο-Μάρτιο 2012 και δημοσιεύθηκε τον Μάιο 2012. Έγιναν 26.751 προσωπικές συνεντεύξεις σε πολίτες των 27 χωρών της ΕΕ για να διερευνθεί η στάση τους απέναντι στα προϊόντα καπνού.
Σύμφωνα με την έρευνα το 28% του πληθυσμού της Ευρώπης καπνίζει (29% στις ηλικίες 15-24), ποσοστά μειωμένα μόλις κατά 1% από την προηγούμενη έρευνα (Οκτ. 2009)
Το πιο ενδιαφέρον για μας τμήμα αφορά φυσικά τις ερωτήσεις και τα στοιχεία για το η.τ.
Στον τομέα της
ενημέρωσης προκύπτει ότι το 69% των ερωτηθέντων έχει ακούσει για το η.τ. Το 46% ξέρει ακριβώς περί τίνος πρόκειται ενώ το 23% το έχει ακούσει, αλλά δεν γνωρίζει τι ακριβώς είναι. Το υπόλοιπο 31% δεν έχει ακούσει κάτι γι' αυτό.
Στον πίνακα που δείχνει τις απαντήσεις ανά χώρα, βλέπουμε ότι η
Ελλάδα τα πάει πάρα πολύ καλά σε επίπεδο ενημέρωσης: είναι δεύτερη πίσω από την Φιλανδία με
90% των ερωτηθέντων να δηλώνουν ότι έχουν ακούσει για το η.τ. και 63% ότι ξέρουν τι ακριβώς είναι (εντυπωσιακό είναι ότι μόνο το 17% των Σουηδών ξέρουν τι είναι το η.τ.-ίσως λόγω σνους;).
Στην παρουσίαση των απαντήσεων ανά φύλο, ηλικία και επάγγελμα, οι άντρες εμφανίζονται πιο σχετικοί, αλλά όχι με μεγάλη διαφορά (μόνο 10% περισσότεροι σε σχέση με τις γυναίκες), ενώ μέχρι την ηλικία των 54 ετών, το ποσοστό όσων έχουν ακούσει για το η.τ. και όσων ξέρουν τι είναι δεν διαφοροποιείται σημαντικά. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία (55+) εμφανίζονται λιγότερο ενημερωμένοι.
Ως προς την επαγγελματική απασχόληση, τα ποσοστά σε όλες τις κατηγορίες εργαζομένων (και στην κατηγορία των ανέργων) είναι πάνω-κάτω τα ίδια, ενώ οι συνταξιούχοι και οι νοικοκυρές είναι οι λιγότερο ενημερωμένοι.
Ακολουθεί η ερώτηση κρίσεως
: θεωρείτε ότι το η.τ. είναι βλαβερό για την υγεία του χρήστη ή όχι;
Αυτοί που απαντούν "ναι" είναι λιγότεροι από το 1/3 (27% των ερωτηθέντων), ενώ υπάρχει και ένα μεγάλο ποσοστό που απάντησαν ότι δεν γνωρίζουν.
Εδώ
οι Έλληνες με μεγάλη πλειοψηφία θεωρούν ότι το η.τ. είναι βλαπτικό για την υγεία (49% έναντι 29% όσων το θεωρούν αβλαβές) - όπως φαίνεται η μονόπλευρη ενημέρωση έχει κάνει τη ζημιά της. Αντίθετα σε 15 από τις 27 χώρες υπερισχύει η άποψη ότι το η.τ. δεν προκαλεί βλάβη στην υγεία (εντυπωσιακό το 49% της Τσεχίας, το 47% της Ιταλίας και της Σλοβακίας)
Οι απαντήσεις στην ερώτηση αυτή παρουσιάζονται και κατά ηλικία, μορφωτικό επίπεδο και επάγγελμα. Οι μικρότερες ηλικίες δίνουν μεγαλύτερο ποσοστό στο "δεν προκαλεί βλάβη", το ίδιο και όσο ανεβαίνει το μορφωτικό επίπεδο, ενώ σχετικά μικρές αποκλίσεις εμφανίζονται ανά επάγγελμα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι απαντήσεις ανάλογα με την σχέση των ερωτηθέντων με το τσιγάρο:
οι καπνιστές σε ποσοστό 41% θεωρούν ότι το η.τ. δεν προκαλεί βλάβη, οι πρώην καπνιστές μοιράζονται ανάμεσα στο "προκαλεί" (30%) και στο "δεν προκαλεί" (31%) ενώ αξιοσημείωτο είναι το ότι μεταξύ αυτών που δεν έχουν καπνίσει ποτέ και των μη-καπνιστών (άγνωστο τι εξυπηρετεί ο διαχωρισμός) οι απαντήσεις ότι το η.τ. δεν προκαλεί βλάβη υπερισχύουν έναντι αυτών που το θεωρούν βλαπτικό.
Όπως είναι φυσικό το "δεν ξέρω" σε όλες τις ομάδες έχει αρκετά υψηλά ποσοστά.
Το τελευταίο ερώτημα αφορά την
χρήση του η.τ.Εδώ το
7% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι έχει ατμίσει. Συγκεκριμένα 1% είναι κανονικοί χρήστες, 1% ατμίζουν περιστασιακά και 5% έχουν τουλάχιστον δοκιμάσει μια-δυο φορές.
Στην Ελλάδα το ποσοστό όσων απάντησαν ότι είναι συστηματικοί ατμιστές είναι 2% - το υψηλότερο ποσοστό μαζί με την Δανία και την Ρουμανία.
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο εμφανίζεται και σε άλλο τμήμα ερωτήσεων της έρευνας, αυτό των
βοηθημάτων για την διακοπή του τσιγάρουΕκεί λοιπόν το 7% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει το η.τ. σαν βοήθημα στην προσπάθεια διακοπής. Αξιοσημείωτο είναι το
ποσοστό των Ελλήνων 13% (το υψηλότερο στην Ευρώπη μαζί με τους Τσέχους), αλλά και το υψηλότερο ποσοστό ανάμεσα σε όλα τα βοηθήματα που χρησιμοποίησαν οι Ελληνες για να κόψουν το κάπνισμα (φαρμακευτικά σκευάσματα νικοτίνης χρησιμοποίησε το 7%, σε κέντρα διακοπής απευθύνθηκε το 2% -από τα χαμηλότερα ποσοστά, σε εναλλακτικές θεραπείες κατέφυγε το 2%).
Συμπερασματικά θα έλεγα ότι στην Ελλάδα υπάρχει πολύ ικανοποιητική ενημέρωση για το η.τ., αντίστοιχα υψηλό ποσοστό αρνητικής στάσης ως βλαπτικό για την υγεία (λόγω παραπληροφόρησης θα μπορούσε να προσθέσει κανείς) και πολύ υψηλό ποσοστό χρήσης του η.τ. ως μέσου διακοπής του καπνίσματος. Και στο θέμα αυτό είμαστε των άκρων...
Γενικά είναι ενθαρρυντικά τα ευρήματα, εκεί που χρειάζεται δουλειά είναι στην αντιστροφή της κακής εικόνας που έχει το η.τ. ως επικίνδυνο για την υγεία.
Ολόκληρη η έρευνα βρίσκεται
εδώ