Ξεκινάω αυτό το νήμα για να μπεί σε μια τάξη το θέμα του TCR και να λυθούν όποιες απορίες υπάρχουν, χωρίς να γενικεύσω και όσο πιο απλά μπορώ, αφού αφορά τα υλικά πέρα απο το άτμισμα που ενδιαφέρει εμάς.
Στην αρχή με το νικέλιο και το τιτάνιο τα πράγματα ήταν απλά. Υπήρχαν τα αντίστοιχα δύο mode στις συσκευές μας και δεν είχαμε κανένα πρόβλημα. Με την εισαγωγή όμως του ατσαλιού στον έλεγχο θερμοκρασίας τα πράγματα άρχισαν να περιπλέκονται αφού τα σύρματα που κυκλοφορούν στην αγορά δεν φαίνεται να έχουν το ίδιο TCR και στα περισσότερα οι κατασκευαστές δεν το δίνουν.
Πόσο μάλλον και με τα νέα σύρματα NiFe, που κανένα mod μέχρι τώρα δεν έχει σαν ενσωματωμένη λειτουργία (εκτός απο τα Dicodes mod που η ίδια εταιρία έχει βγάλει και NiFe30) και χρειάζεται ρύθμιση απο εμάς, όσο το επιτρέπει και η συσκευή μας.
Και κάπου εδώ αρχίζουν οι απορίες και τα ερωτήματα!
Θα το κάνω λοιπόν στη μορφή ερωταπαντήσεων, οι οποίες εμφανίζονται συχνά πυκνά σε διάφορα άλλα νήματα και θα προσπαθήσω να τις μαζέψω εδώ.
Αρχικά θα παραπέμψω όλους στο νήμα
"Εσωτερικές αντιστάσεις mod, ακρίβεια ρευμάτων και θερμοκρασίας" του camber, που έχει πάρα πολύ καλές πληροφορίες για τον έλεγχο θερμοκρασίας, οι οποίες βοηθάνε, μαζί με την κατανόηση του TCR, στο να καταλάβουμε πιο εύκολα τις αιτίες στα διάφορα προβλήματα που παρουσιάζονται με τη χρήση του ελέγχου θερμοκρασίας.
Εδώ να αναφέρω οτι όσα θα ακολουθήσουν είναι αποτέλεσμα προσωπικών εμπειριών, μελέτης και "αντιπαραθέσεων" με άλλα μέλη που με έκαναν να το ψάξω καλύτερα. Δεν είμαι ειδικός αντιστασολόγος ή μεταλλουργός, οπότε όποιος έχει να προσθέσει κάτι ή να διορθώσει, please do! Υπάρχουν άλλα μέλη που και τα γνωρίζουν καλύτερα απο εμένα και ίσως είναι και αντικείμενο του επαγγέλματός τους, αλλά κάποιος έπρεπε να κάνει την αρχή.
Ξεκινάω απο τα βασικά με ένα πίνακα των γνωστών συρμάτων και συνεχίζω.
| ΣΥΡΜΑ | TCR |
| Ni200 | 0,006000 - 0,006200 |
| Ti | 0,00350 |
| SS | 0,000800 - 0,002000 |
| SS316L UD1 | κανείς δεν ξέρει |
| SS316L zivipf | 0,001000 |
| SS316L stealthvape | 0,000879 |
| SS317L zivipf | 0,000950 |
| SS304 zivipf | 0,001050 |
| NiFe30 dicodes | 0,003200 |
| NiFe30 stealthvape | 0,005000 |
| NiFe30 zivipf | 0,005200 |
| NiFe48 zivipf | 0,004000 |
-Τί είναι το TCR λοιπόν.
Πολύ απλά είναι μία σταθερά
2, ο συντελεστής θερμοκρασίας του υλικού, ο οποίος βοηθάει τις συσκευές μας να υπολογίσουν τη θερμοκρασία της αντίστασής μας. Η σταθερά αυτή εκφράζει τη μεταβολή της αντίστασης ενός σύρματος σε σχέση με τη θερμοκρασία. Όσο μεγαλύτερο το TCR, τόσο περισσότερο μεταβάλλεται η αντίσταση και το ανάποδο.
-Πως δουλεύει το TCR?
Η θερμοκρασία που υπολογίζει το mod ώστε να μας δώσει το επιθυμητό αποτέλεσμα, υπολογίζεται βάση ενός τύπου:
TCR=(R
Τ-R
20)/R
20(T-T
20)
R
Τ : Η τιμή της αντίστασης του σύρματος στην θερμοκρασία Τ
R
20: Η τιμή της αντίστασης του σύρματος κρύα, σε θερμοκρασία δωματίου δηλαδή στους 20 βαθμούς.
T : Η θερμοκρασία που έχουμε ορίσει στο mod.
Τ
20: Θερμοκρασία δωματίου, 20 βαθμοί κελσίου.
Ανάλογα το TCR λοιπόν που έχει το mod μας τη δεδομένη στιγμή, βάση του παραπάνω τύπου χρησιμοποιεί τις τιμές που έχει, αρχική θερμοκρασία και αντίσταση, TCR και τελική θερμοκρασία που έχουμε ορίσει και υπολογίζει την τιμή που λείπει απο την εξίσωση, που είναι η τιμή της αντίστασης που πρέπει να φτάσει το σύρμα μας για να μας δώσει την επιθυμητή θερμοκρασία.
Όταν διαβάσει λοιπόν αυτή την τιμή της αντίστασης, αρχίζει να αυξομειώνει τα watt για να την κρατήσει σταθερή και συνεπώς να κρατήσει σταθερή και τη θερμοκρασία. Εκεί είναι δηλαδή που μπαίνει το "protection", ο κόφτης που λέμε.
Όταν λέω ανάλογα το TCR που έχει το mod μας, εννοώ σε ποιά ρύθμιση το έχουμε. Δηλαδή αν το έχουμε σε Temp mode Ni,
για σύρμα Ni200, τότε έχει TCR 0,006000 ή 0,006200 ανάλογα τη συσκευή. Αν το έχουμε σε κάποια απο τις μνήμες ή manual TCR,
τότε έχει την τιμή που έχουμε ορίσει εμείς, αν έχουμε ορίσει. (βλέπε παρακάτω)
-Πως θα ξέρω αν η θερμοκρασία που έχω ορίσει είναι η σωστή?
Επειδή ο έλεγχος θερμοκρασίας είναι σε πολύ αρχικό στάδιο και δεν είναι και ακριβής, η σωστή θερμοκρασία είναι αυτή που ικανοποιεί τον καθένα. Εξαρτάται και απο το TCR φυσικά, αφού διαφορετικό TCR απο αυτό που πρέπει θα έχει μεγάλη απόκλιση απο την πραγματική θερμοκρασία. Ενδεικτικά, αν το TCR είναι μικρότερο απο το κανονικό, θα πρέπει να ανεβάσουμε τη θερμοκρασία για να καταφέρουμε να ατμίσουμε και το ανάποδο. Η δική μου εμπειρία έχει δείξει ένα έυρος θερμοκρασιών απο 160 βαθμούς περίπου μέχρι 260 που με ικανοποιούν, ανάλογα και το υγρό και στην ιδανική περίπτωση που όλα είναι σωστά.
-Τί είναι το manual TCR και τί πρέπει να βάλω?
Στο manual TCR είτε προσαρμόζουμε το TCR ενός σύρματος που δεν ξέρουμε το πραγματικό του, συνήθως ατσάλι, είτε βάζουμε το TCR ενός σύρματος που δεν υπάρχει σαν επιλογή στο mod μας. NiFe για παράδειγμα.
-Γιατί δύο ίδια σύρματα έχουν διαφορετικό TCR απο διαφορετικό κατασκευαστή?
Γιατί έχουν διαφορετική σύνθεση. Για παράδειγμα, το NiFe30 της dicodes, έχει νικέλιο 68,6% ενώ της stealthvape 70%.
-Γιατί το νικέλιο έχει μεγαλύτερο TCR απο το τιτάνιο ή τα άλλα σύρματα και σε τί επηρεάζει?
Γιατί έχει μεγαλύτερες μεταβολές αντίστασης όσο αυξάνεται η θερμοκρασία. Αυτό σημαίνει οτι στους ίδιους βαθμούς, στο νικέλιο θα μεγαλώσει η αντίσταση περισσότερο απο κάθε άλλο σύρμα και συνεπώς θα δουλέψει καλύτερα, με μεγαλύτερη ακρίβεια στον έλεγχο θερμοκρασίας αφου το κάθε mod θα καταλάβει πιο εύκολα τη μεταβολή. Αυτή τη στιγμή, απο τα σύρματα για έλεγχο θερμοκρασίας, το πιο μικρό TCR το έχει το ατσάλι. Αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχει τόσο μεγάλη συζήτηση γύρω απο αυτό το σύρμα, αφού η αντίστασή του αλλάζει λιγότερο απο κάθε άλλο και είναι πιο δύσκολο για τα mod να καταλάβουν τις μεταβολές του, ειδικότερα μάλιστα στην περίπτωση που το στήσιμο δεν είναι το καλύτερο.
-Γιατί το Kanthal δεν κάνει για έλεγχο θερμοκρασίας αφού δουλεύει κανονικά στο mode για το ατσάλι ας πούμε ή σε manual TCR?
Το Kanthal έχει τη μικρότερη μεταβολή αντίστασης με την άνοδο της θερμοκρασίας απο όλα τα σύρματα. Το TCR του είναι 0,000002 του A1 και 0,000054 του A και D. Βάζοντάς το σε οποιοδήποτε mode σύρματος για έλεγχο θερμοκρασίας, ή σε κάποιο manual TCR, αν το επιτρέψει η συσκευή, είναι λογικό να ατμίζουμε κανονικά αφού η τιμή της αντίστασής του δεν θα φτάσει ποτέ την τιμή που περιμένει το mod να δει για να βγάλει protection. Έχει παρατηρηθεί απο κάποιους το Kanthal τελικά να βγάζει protection, αλλά δεν έχει καμία λογική και δεν πρέπει να είναι πραγματικό. Κανονικά το mod θα συνεχίσει να δίνει ρεύμα μέχρι να δεί αυτή την τιμή της αντίστασης που περιμένει, με αποτέλεσμα αν κάποια στιγμή τελειώσει το υγρό, λογικά να πάρουμε καμένο. Για παράδειγμα, ακόμα και αν χρησιμοποιήσουμε Kanthal στο TCR του ατσαλιού που είναι και το μικρότερο, σε μια αρχική αντίσταση 0,75Ohm ας πούμε, το mod θα περιμένει να δεί την τιμή αυτή να φτάσει στα 0,93Ohm για 220 βαθμούς. Στους 220 βαθμούς όμως κανονικά το Kanthal (A1) θα έχει τιμή αντίστασης 0,7503Ohm. Οπότε το mod θα συνεχίσει να δίνει ρεύμα μέχρι να διαβάσει 0,93Ohm, τα οποία θεωρητικά το Kanthal θα φτάσει στους 120.020 βαθμούς!
-Γιατί εγώ ατμίζω στους 140 βαθμούς και ο άλλος με ίδιο σύρμα και ίδιες ρυθμίσεις σε ίδιο mod ατμίζει στους 240?
Γιατί δεν ξέρεις να στήνεις...εεεε...συγγνώμη...σκέφτομαι δυνατά...
Παρόλο που ισχύει οτι ένα κακό στήσιμο, αν δουλέψει, θα δουλέψει σε περίεργες ρυθμίσεις και είναι και το πιο σύνηθες αίτιο για αυτό, θα μπορούσε επίσης να συμβεί κάτι τέτοιο αν το mod μας διαβάζει λάθος τις αντιστάσεις, αν δεν έχει και κάποιο άλλο πρόβλημα δηλαδή. Εγώ ας πούμε είχα προβλήματα σε τρείς περιπτώσεις. Η μία ήταν η υποτροφοδοσία. Η δεύτερη όταν είχε ξεβιδώσει η βίδα στο ένα ποδαράκι της αντίστασης. Και η τρίτη όταν είχε ξεβιδώσει ο πόλος του ατμοποιητή μου.
-Το mod μου δεν έχει manual TCR, μπορώ να ατμίσω με NiFe?
Επειδή τα NiFe σύρματα έχουν TCR κοντά στο τιτάνιο ή το νικέλιο ανάλογα, μπορούμε να ατμίσουμε με αυτά στο mode, του τιτανίου ή του νικελίου,
αλλάζοντας τη θερμοκρασία για να το εξισορροπίσουμε. Δηλαδή:
NiFe30 της dicodes. Έχει TCR 320, με λίγο χαμηλότερη θερμοκρασία απο ότι ατμίζουμε κανονικά, το δουλεύουμε στο mode του τιτανίου που έχει TCR 350.
NiFe30 της stealthvape. Έχει TCR 500. Καλύτερα να το δουλέψουμε στο mode του νικελίου που έχει TCR 600, χαμηλώνοντας πάλι τη θερμοκρασία.
NiFe30 της zivipf. Έχει TCR 520. Το ίδιο με το απο πάνω.
NiFe48 της zivipf. Έχει TCR 400. Σε mode τιτανίου με λίγο υψηλότερη θερμοκρασία αυτή τη φορά.
Εδώ, στη ρύθμιση Equivalents (κάτω απο το Temperature control results) μπορούμε να σετάρουμε την αντίσταση που θέλουμε να φτιάξουμε
και να δώσουμε την αντίστοιχη λειτουργία που θα τη δουλέψουμε ώστε να μας δώσει τη θερμοκρασία που πρέπει να βάλουμε για να
αντιστοιχεί στην πραγματική!
-Γιατί έχω υποτονικό άτμισμα?
Αν έχεις βάλει manual TCR, έχεις βάλει πολύ χαμηλό. Ανέβασε θερμοκρασία λοιπόν ή ανέβασε το TCR. Σιγούρεψε οτι ανάλογα το σύρμα που έβαλες, δουλεύεις και στο σωστό mode της συσκευής σου. Μήπως απλά δεν έβαλες αρκετά watt όμως? Ή μήπως έχεις υποτροφοδοσία και σε κόβει το mod γιατί πιάνει πολύ γρήγορα τη θερμοκρασία που του έχεις ρυθμίσει?
-Γιατί το στήσιμό μου δεν φτάνει ποτέ τη θερμοκρασία που έχω ορίσει?
Το πιθανότερο είναι να έχεις πολύ καλή τροφοδοσία. Ή μπορεί να ρουφάς δίχως άυριο και να μην προλαβαίνει καν η αντίσταση να ζεσταθεί τόσο. Επίσης μπορεί να έχεις ρυθμίσει πολύ υψηλή θερμοκρασία. Ή η πραγματική θερμοκρασία να είναι υψηλότερη απο αυτή που θεωρητικά έχεις ορίσει.
Αν πατήσεις το fire χωρίς να ατμίζεις, τη φτάνει τη θερμοκρασία? Αν ούτε έτσι τη φτάνει, πάλι το πιθανότερο είναι να υπάρχει κάποιο πρόβλημα στο στήσιμο. Αν έχεις βάλει manual TCR, είναι σωστό?
-Δεν μου δουλεύει καλά το νικέλιο ή το τιτάνιο στις αντίστοιχες λειτουργίες του mod. Να το αλλάξω σε manual TCR?
Όχι. Το πιο πιθανό είναι να υπάρχει κάποιο πρόβλημα στο στήσιμο (για ακόμα μία φορά), παρά να φταίει το mod. Δεν θα αποκλείσω την αστοχία υλικού στο σύρμα, παρόλο που δεν το έχω ακούσει ποτέ (πέρα απο κάποιες αναφορές στο ατσάλι της UD), οπότε ας σιγουρέψουμε πρώτα το στήσιμό μας. Το νικέλιο συνήθως είναι πολύ λεπτό και είναι πολύ έυκολο να μην πιάσει καλά στις βίδες ή ακόμα και να κοπεί. Το τιτάνιο απο την άλλη επειδή είναι πολύ ελαστικό, μπορεί να έχει δημιουργήσει κανένα hot spot κατά το στήσιμο και να μην το έχουμε προσέξει.
-Γιατί με κάθε σύρμα ατμίζω σε διαφορετική θερμοκρασία?
Πέρα της διαφορετικής σύστασης και διατομής του κάθε σύρματος που μπορεί να χρησιμοποιούμε και σίγουρα μας ικανοποιούν διαφορετικές ρυθμίσεις στο καθένα, παίζει ρόλο και η αρχική αντίσταση στην περίπτωση που έχουμε προβλήματα με τη μέτρηση του mod. Για παράδειγμα, μια αντίσταση νικελίου στα 0,11 Ohm, έχει συν 44 βαθμούς περίπου στους 220 βαθμούς που ορίζουμε εμείς, αν το mod μετράει λάθος 0,02 Ohm παραπάνω. Αντίστοιχα, σε μια αντίσταση απο ατσάλι με αρχική τιμή 0,5 Ohm, η πραγματική θερμοκρασία αυξάνεται κατά περίπου 8 βαθμούς μόνο.
Άρα για να έχουμε παρόμοιο αποτέλεσμα και με τα δύο σύρματα, πρέπει το νικέλιο να το δουλέψουμε σε πιο χαμηλή θερμοκρασία απο ότι το ατσάλι.
Εν ολίγοις, τα πιθανότερα αίτια προβλημάτων στον έλεγχο θερμοκρασίας, είναι ένα προβληματικό στήσιμο ή λάθος ρυθμίσεις. Επίσης, σαφώς πολύ μεγάλο ρόλο παίζουν οι αγωγιμότητες των υλικών, ατμοποιητών κυρίως, εφόσον μπορεί ακόμα και η παραμικρή διαφορά στην τιμή της αντίστασης να δίνει λάθος αποτέλεσμα.
1. Έχει παρατηρηθεί οτι το ατσάλι της UD δουλεύει καλύτερα σε ένα TCR της τάξης του 110.
2. Δεν είναι πάντα σταθερά εφόσον σε κάποια υλικά το TCR μπορεί να αλλάξει με την άνοδο της θερμοκρασίας. Χρησιμοποιείται σαν
σταθερά απο τους κατασκευαστές για ευκολία. (Γραμμική προσέγγιση και όχι καμπύλη TFR απο εμπειρικά δεδομένα όπως ενημέρωσε ο φίλος athkatla)
Edit 21/04/2016 01:07am : Μετά απο υποχθόνια παρέμβαση του συνατμιστή μικροτέτοιου, γιου ολ νόου χου άϊ μιν, διορθώνω τα TCR και τις μετρήσεις σχετικά με το Kanthal.
Edit 21/04/2016 10:45pm : Διόρθωση για το NiFe30 σύρμα και τα mod που το έχουν σαν ενσωματωμένη λειτουργία μετά απο υπόδειξη του Yiannis Tsekouras.
257 Απαντήσεις
62357 Εμφανίσεις
